هندوستان شگفت انگیز.
این شعار تبلیغاتی سازمان توریسم هندوستان است که برخلاف بسیاری از شعارهای تبلیغاتی توریستی به شدت واقعی است. نام هندوستان را به زبان بیاورید، چشمانتان را ببندید و به تصویری فکر کنید که به ذهنتان هجوم میآورد:
از فیل و طاووس گرفته تا معماری شگفت انگیز هندی و گوهری چون تاج محل، از خیابانهای شلوغ و خودروها و سه چرخههای موتوری که گویی بوق آنها به پدال گازشان مستقیم متصل است تا جنگلهای دست نخورده و حشی استوایی، از سینمای پررنگ و لعاب و پرساز و آواز بالیوود گرفته تا هزار آیین و معبد و پرستشگاه، از ماهتما گاندی و مبارزات مدنی او علیه انگلستان گرفته تا تشکیل پرجمعیتترین دموکراسی جهان، از پیشرفتهای خیرهکننده در زمینه آی تی و کامپیوتر تا تبدیل شدن به قطب فرآیند برون سپاری نیروی متخصص و از یکی از قدرتهای اقتصاد جهانی گرفته تا فقری که در خیابانهای شهرها و روستاها میتوان به چشم دید.
هندو سرزمین همه اینها و سرزمین چنین تضادهایی است و این به این تصویر پر رنگ و لعاب باید قطعه دیگری نیز اضافه کرد.
هندوستان اینک یکی از کشورهای صاحب نام در زمینه کاوشهای روباتیک فضایی شده است و این کار را با اقدام جسورانه هفتههای اخیر خود به اوج رساند و گام در راه دشوار مریخ گذاشت.
پیشران موشکی PSLV که یکی از پیشرفتهای ساخت خود هندوستان به شمار میرود در ساعت ۹:۰۸ به وقت جهانی روز سه شنبه ۵ نوامبر، موتورهای خود را روشن کرد تا اولین سفیر هندوستان را عازم مریخ کند. ماموریتی با بودجه اندک که نه تنها جایگاه هندوستان در رقابتهای فضایی را بهبود میبخشد که این کشور را برای فعالیتهای آینده فضایی دلگرمتر میکند.
این ماموریت در ساعت ۲:۳۸ به وقت محلی از پایگاه پرتابهای فضایی ساتیش داوان (Satish Dhawan) در جزیره سری هاریکوتا (Sriharikota) آغاز شد. بعد از ۴۴ دقیقه و در ساعت ۹:۵۲ محموله همراه این پرتابگر یعنی ماموریت مدار گرد مریخ Mars Orbiter Mission در مدار از پیش تعیین شده و با موفقیت رها شد و اندکی بعد با باز کردن صفحات خورشیدی خود بخش اول ماموریت خود را با موفقیت به پایان رسید.
این سفینه به طور مستقیم عازم مریخ نشده است و پیش از آنکه گام در راه مریخ بگذارد مدارگرد مریخ یا آنگونه که رسانه های هندی آن را خطاب می کنند مانگالیان در مداری بیضی شکل در اطراف زمین با حضیض ۲۴۶ کیلومتر و اوج مداری ۲۳۵۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار گرفته است و در طول هفته های آینده این سفینه برای عزیمت نهایی آماده می شود تا اینکه سرانجام روز اول دسامبر و اگر همه چیز خوب پیش برود از مدار زمین جدا شده و راهی قلمرو سیاره سرخ می شود.
این ماموریت به نسبت ماموریت ارزان قیمتی است و با بودجه ۷۳ میلیون دلار آماده و پرتاب شده است و اگر همه چیز خوب پیش برود و این ماموریت به هدف خود برسد آژانس فضایی هندوستان به چهارمین آژانس فضایی جهان پس از آژانس فضایی روسیه، ناسا و آژانس فضایی اروپا بدل میشود که با موفقیت توانستهاند به مریخ برسند. البته این اگر مهمی است باید به خاطر داشت که تنها اندکی بیش از یک سوم ماموریتهای فضایی به مقصد مریخ به این سیاره رسیدهاند و بقیه آنها در یکی ار مراحل پرتاب تا مرحله تثبیت نهایی شکست خوردهاند.
غیر از این ۴ آژانس فضایی ژاپن نیز در سال ۱۹۹۸ ماموریتی به نام نوزومی یا امید را راهی مریخ کرد. مدار پیچیده این ماموریت باعث شد تا نوزومی هیچگاه به مریخ نرسد. چین نیز یک بار تصمیم به سفر به مریخ گرفت اما این سفر را نه با کمک سیستم پیشران خود که قلمدوش ماموریت روسی فوبوس – گرانت روسیه آغاز کرد و با از دست رفتن این ماموریت در مدار زمین محموله چینی آن هم از دست رفت.
مانگالیان – اگر همه چیز خوب پیش برود – روز ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۴ با روشن کردن موتورهای خود درون مدار مریخ قرار میگیرد. با وجودی که این ماموریت بیش از هر چیز آزمونی برای توانایی هندوستان برای سفرهای میان سیارهای و آزمودن توان شبکه اعماق فضای این کشور در ابعاد بزرگتر است اما اگر محموله به سلامت به مقصد برسد ابزارهای علمی آن میتوانند دادههای مهمی را جمع آوری کنند. به ویژه چشمها به ابزار سنجش گر گاز متان در جو مریخ است. گازی که پیشتر سفینههای اروپایی ردی از آن در جو مریخ را یافته بودند ولی مریخ نورد کنجکاوی که اکنون در مریخ به فعالیت مشغول است، نتوانسته نشانهای از آن را حداقل در محل فعالیت خود پیدا کند.
برنامه فضایی هندوستان برنامه قدیمی به شمار میرود. برنامهای که مسولان آن گام به گام و آهسته و پیوسته آن را توسعه دادهاند.
آژانس فضایی هندوستان در سال ۱۹۶۹ تاسیس شد. در سال ۱۹۷۵ هندیها نخستین ماهواره ساخت خود را با کمک روسها به فضا فرستادند و در سال ۱۹۸۰ خود آنها توانستند با کمک پیشرانهای خودشان موفق به قراردادن ماهواره در مدار زمین شدند. از آن پس تعداد زیادی ماهواره با هدفهای علمی و همچنین سنجش از دور زمین و مخابراتی را هندوستان به مدار زمین فرستاد.
در سال ۲۰۰۸ برنامه روباتیک فضایی مریخ نقطه اوجی را با اعازم موفق چاندرایان – ۱ به ماه تجربه کرد و در نهایت امسال نیز هندوستان قدم در راه مریخ گذاشته است. گامی که اگر آن را با موفقیت بردارد دربین رقیبان منظقهای خود یعنی چین، ژاپن و کره جنوبی جایگاه ویژهای پیدا میکند.
هندوستان در زمینه برنامههای سرنشین دار نیز مدتها است که در حال برنامهریزی است و البته طبیعی است که بخشی از برنامه فضایی هندوستان تحت تاثیر رقابتهای منطقهای و با توجه به نگاه به آینده این کشور در جهان شکل میگیرد.
اما همانطور که رقابتهای فضایی شرق و غرب در نهایت باعث رونق عصر فضا و ارتقای جایگاه ما از نظر آگاهی نسبت به خود و جهانمان شد حتی اگر بخشی از سوخت موتور محرک برنامههای فضایی هندوستان و چین و … را ارزیابیهای سیاسی تامین کند اتفاق مبارکی است که فضای کاوشهای فضایی را توسعه میدهد
آخرین دیدگاهها