از شط العرب زیبا کلام تا اروند رود فردوسی | پژوهشهای ایرانی.دریای پارس.

از شط العرب زیبا کلام تا اروند رود فردوسی

IMG_3124
از شط العرب زیبا کلام تا اروند رود فردوسی

انچه که دکتر زیبا کلام در مورد اروند و شط العرب نوشتند خیلی از منطق مداراگرایانه ایرانی بدور نیست البته مقایسه این نام با نام کهن خلیج فارس از سوی استاد همانندیکسان دانستن خروار با مثقال است. شط العرب در دوره عثمانی رایج شد و قبل از معاهده ارزنه روم چنین نامی در مکتوبات عربی وجود ندارد حال آنکه دستِ‌کم در «شاهنامهء فردوسی» بارها این رود را با نام اروند یادکرده و از جمله: «به اروندرود اندر آورد روی/چنان چون بود مرد دیهیم جوی» یا «اگر پهلوانی ندانی زبان /بتازی تو اروند را دجله خوان!» یا در داستان سیاوش: « به جیحون گذر کرد و کشتی نجست/ به فر کیانی و رای درست / بسان فریدون کز اروندرود /گذشت و به کشتی نیامد فرود» و از جمله کتب دیگر در در نزهت القلوب . حمدالله مستوفی (قرن هشتم هجری) آمده‌است: «… چندانکه در عمود شط دجله چندان آب نمی‌ماند که کشتی تواند رفت و در زیر دیه مطاره فواضل این آبها و آب فرات از بطایح بیرون می‌آید و آب‌هایی که از خوزستان در می‌رسد با آن جمع گشته و در زیر بصره به دریای فارس می‌ریزد و طول این رود سیصد فرسنگ باشد. فرس آن را اروند رود خواند چنان‌که فردوسی می‌گوید در شاهنامه فریدون چو بگذشت از اروندرود/ همی داد بخت شهی را درود» ./?p=377
برای رودخانه های منتهی به خلیج فارس نام هایی مانند فرات -دجله – کارون قارون و بحر بصره و بحر عذب (گوارا) در مقابل بحر ملح(خلیج فارس) در اسفار بکار رفته . ختم کلام نظر به توصیه سازمان ملل اصراری بر حذف نام مورد نظر آنها نداریم اما مشکل اصلی در اینجا است که در تمام نیم قرن گذشته تا کنون که عربها میلیاردی برای تغییر نام خلیج فارس هزینه کردند جناب زیبا کلام حتی یکبار و در حد یک جمله هم از قدمت نام چند هزاره خلیج فارس دفاع نکردند و حال چگونه مدافع شط العرب شده اند!! .
دکتر عجم مشاور حقوقی مرکز مطالعات خلیج فارس

Comments are closed.