در چند روز گذشته رسانه ها خبر از همایش به مناسبت روز ملی آب دادند و انهم عده ای نوشتند ۱۱ اسفند و بعضی نوشتند ۱۳ بهمن پس مشخص می شود که چنین روزی هنوز در شورای عالی فرهنگ تصویب نشده و اگر شده هم اشتباه بوده است.
روز ملی آب روز بسیار مهمی است لذا باید ثبت ان با حساسیت و با مطالعه و در یک روز بامسما و یا هویت باشد. برای نمونه نام گذاری روز ملی خلیج فارس یک روند سه ساله داشت و پیشنهاد اولیه به نظر سنجی نخبگان داخلی و خارجی رسید و سرانجام مورد موافقت وزارت خارجه و وزارت ارشاد و سایر نهادهای مربوطه رسید و در نهایت در شورای فرهنگ عمومی تایید و در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.
روز ملی آب در ایران روزی که ریشه و هویت ندارد.
روز ۱۳ یا ۱۱ اسفند را روز ملی اب نام گذاری کرده اند معلوم نیست کیئ؟ کی ؟ کجا؟ و بر چه مبنا و اصولی این نام گذاری تعیین شده است و در کدام نهاد و سازمان مربوطه و با مشورت با کدام شخصیتهای علمی و فرهنگی تصویب شده است؟!
در نام گذاری ها باید اصول و اهداف و ریشه کار مشخص باشد و فرهنگ سازی و اصالت دادن به ریشه تاریخی موضوع اولویت داشته باشد
بهمن و اسفند از ماههای پر باران ایران است و در چنین ماهی صحبت از صرفه جویی و بهینه سازی اب مثل این است که داخل رودخانه به فردی بگویند با اب بازی نکنید اصراف است. و یا در روزی که یک متر برف باریده اقدام به باروری ابرها برای باران کنند!
در حقیقت روز دوم فروردین روز جهانی اب نام گذاری شده اگر ان روز را قبول نداریم و یا می خواهیم علاوه بر ان برای تاکید و اهمیت بیشتر بر موضوع اب یک روز هم بصورت ملی داشته باشیم قطعا ان روز باید یکی از روزهای مهم در تابستان باشد و ما در تاریخ کهن خود چنین روزی برای ارج گذاری به جایگاه اب داریم و ان اول تیرماه و بلند ترین روز سال است که جشن چله تموز نام دارد اگر چه چند سالی است که متاسفانه کارکرد غلطی یافته و به روز اب پاشی بدل شده است و ان بر خلاف اصول چله تموز است (بلند ترین روز سال) .
چند سال قبل هند برای ثبت روزی بنام روز جهانی یوگا این روز را بنام روز جهانی یوگا ثبت کرد حالا اگر ما بدلیل دیپلماسی عمومی ضعیف در سال ۱۹۹۲ نتوانسته ایم روز جهانی اب را به روز اول تیر چله تموز تثبیت کنیم لا اقل در سطح ملی این کار را بکنیم و ادبیات صرفه جویی و استفاده بهینه را در این روز تبلیغ کنیم
برای اولین بار در سال ۱۹۹۲ در کنفرانس محیط زیست و توسعه سازمان ملل در ریو، پیشنهاد نامگذاری روزی به نام “روز جهانی آب” مطرح شد که هدف از این موضوع، ترویج و آگاهسازی مردم درباره آب از طریق پخش و اشاعه نشریات، برگزاری سمینارها، کنفرانسها و نمایشگاهها است.
روز جهانی آب “روز توجه دادن عموم مردم به ابعاد مختلف مسائل حیاتی آب ” است و بر همین اساس سازمان ملل متحد دهه ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ میلادی را ” دهه بین المللی آب ” با عنوان ” آب برای زندگی ” نامیده است.
تا کنون ۱۴ شعار برای روز جهانی آب طی سالهای مختلف مطرح شده است. شعار این روز در دو سال گذشته میلادی ” سازگاری با کم آبی ” و ” آب و سلامتی ” بوده است
اما در توجیه” روز ملی اب در ایران” گفته شده که:
با توجه به اینکه روز جهانی آب در دوم فروردین ماه هر سال در ایران مصادف با ایام تعطیلات نوروز است و عملا” امکان بهره گیری زیادی از آن برای آگاه سازی مردم درباره آب وجود ندارد. لذا روز ملی باید داشت و
ایرانیان در گذشته روز سیزدهم اسفندماه هر سال را که “نوروز آبها” نام داشته به کنار چشمه ها و رودها می رفتند و با برپا کردن مراسم خاصی، عطر و گلاب در آبها می افشاندند. بر همین اساس سیزدهم اسفندماه روز ملی آب در ایران نامگذاری شده است. حقیقت این هست که من در فرهنگ ایران چنین سابقه ای در سطح ملی نشنیدم و نه در منبعی تاریخی یافتم شاید در سطح منطقه ای و قبیله ای چنین رسمی وجود داشته اما در سطح جغرافیایی ایرانی ما بیشتر چله تموز داشتیم که مقابل شب چله یلدا است .یعنی طولانی ترین روز اول تیر ماه در مقابل طولانی ترین شب اول دیماه .
سازمان بهداشت جهانی و یونیسف وظیفه هماهنگی کارهای برگزاری مراسم روز جهانی آب در دنیا را به عهده گرفته اند. آب نقشی اصلی در پیشبرد اهداف توسعه هزاره، از جمله کاهش گرسنگی، آموزش جهانی، توانمندسازی زنان، بهبود سلامت، پایداری محیط زیست و گسترش همکاری برای توسعه دارد، در این راستا برای دستیابی به این اهداف، مدیریت هوشمند و دوراندیش این منبع ازرشمند و حیاتی شرط اصلی قلمداد می شود.
بر این اساس، سال ۲۰۰۸ با هدف تمرکز، جلب مشارکت و تشویق دولتها و بخشهای مرتبط به تلاش برای برخورداری ۶/۲ میلیارد نفر معادل ۴۱ درصد از جمعیت محروم جهان از خدمات زیربنایی بهداشتی ، ” سال بین المللی بهداشت اب و اب بهداشتی نام گرفت. برای اطلاع از روز چله تموز مراجعه شود به:
دکتر محمد عجم
آخرین دیدگاه‌ها