سمینار «اورنگ زیب و داراشکوه، داستان دو برادر»

سرگذشت اورنگ زیب و دارا شکوه تجربه تلخ همیشه تکراری خاورمیانه و جهان اسلام است.

هنگامیکه در هند بودم  در خصوص این دو برادر کنجکاو شدم  و در مورد سرگذشت آنها بررسی کردم  دو یا سه بار خانواده های ایرانی و دانشجویان به زیارت قبر دارا شکوه بردم  هنگامیکه  سرگذشت طفولیت نور جهان را یاد آوری می کردم  طفلی که او را در آب انباری رها کردند تا شاهد زجر بیشتر او از گرسنگی نباشند و سرگذشت نوه های او  دارا شکوه نا خود آگاه بغض گلویم را می گرفت و ناچار سکوت می کردم و قادر به ادامه نبودم . بازدید از همایون تمب تا آن زمان برای ایرانی های دولتی تابو بود نام همایون و شاه کافی بود که آنجا را محلی طاغوتی بنامند اما من نتنها خودم بارها رفتم بلکه بارها ایرانیان را تشویق کردم بروند و عبرتهای زیادی که در آنجا هست را یاد اوری کنند. همایون تمب عبرت آموز ترین مقبره است. پیروزی و شکست جهل و دانایی هر دو در آنجا رقم خورده است.  همایون شاه فردی ایران دوست که با کمک شاه صفوی به قدرت هند برگشت و بزرگترین خدمت به تمدن ایرانی را انجام داد . اما شکست میراث گورگانی فارسی نیز در همین ساختمان صورت گرفت و استعمار انگلیس آخرین امپراتور گورکانی را در آنجا زندانی کرد.  نواده  همایون ،  دارا شکوه نماد دانش، بردباری و مدارا  و برادرش اورنگ زیب نماد تعصب و جهالت و انتقام جویی و سلفی گرایی است. دارا شکوه دانشمند بدست برادر جاه طلب و قدرت طلب و ستیزه جوی خود کشته می شود قبر او در همانجا است که همایون شاه هست. اما خوشبختانه اخیرا سمیناری برگزار شده در مورد اورنگ و دارا شکوه  این آرزویی بود که من سالها دنبال کردم  خوشحالم که آقای حداد عادل هم در آن همایش سخنرانی داشته و از دارا شکوه تجلیل کرده است .

  حداد عادل رئیس این بنیاد گفت: هند کشور عجایب است و داراشکوه یکی از عجایب هند است. هند کشور عظمت‌هاست و داراشکوه یکی از عظمت‌های هند است.

وی در ادامه افزود: تفاوت داراشکوه با دیگر نمونه‌های  عجیب هند در این است که این‌بار به جای ساختمان‌های زیبا و بزرگ و برج‌های بلند و قلعه‌های محکم، ما با یک انسان والا و یک اندیشه لطیف و انسانی سروکار داریم. عظمت و زیبایی داراشکوه، عظمت روحی و معنوی است.

رئیس بنیاد سعدی گفت:  برای ما ایرانیان مایه افتخار است که می‌توانیم در چنین همایشی سهمی داشته باشیم.. مادر داراشکوه، ارجمندبانو یا ممتازمحل، همسر شاه جهان به زبان پارسی سخن می‌گفت و زبان مادری داراشکوه، زبان پارسی است. او آثار فراوان و سودمند خود را هم به زبان پارسی نگاشته است.

 حداد عادل در ادامه اجازه خواست تا به احترام داراشکوه و به یاد دوران رواج زبان پارسی در هند، بقیه سخنرانی خود را به زبان پارسی بیان  و پروفسور چندر شیکهر استاد زبان و ادبیات پارسی دانشگاه دهلی صحبت های مرا به انگلیسی ترجمه کند.

وی در خصوص شخصیت  دارشکوه گفت: داراشکوه شخصیتی کم‌نظیر است، نظیر او را نه فقط در هند، بلکه در سراسر جهان کمتر می‌توان یافت. شاهزاده‌ای قدرتمند که عمر و استعداد خود را به جای جنگ و خونریزی و کشورگشایی صرف اندیشه و فرهنگ و صلح و دوستی، معنویت و اعتقاد به خدا کرده است. او یک دانشمند و عالم علوم دین و یک عارف و یک شاعر و یک هنرمند و یک زبان‌دان بزرگ و مترجم درجه اول است. او را باید پیشگام مطالعات تطبیقی ادیان دانست.

رئیس بنیاد سعدی با بیان آنکه اهمیت داراشکوه در این است که در جامعه‌ای چندفرهنگی مانند هند، که در آن پیروان ادیان مختلف حضور داشته‌اند، سعی‌کرده است به جای تکیه بر اختلافات و تفاوت‌ها، بر وجوه اشتراک تکیه کند، ادامه داد:  او کوشیده است ثابت‌کند ادیان، ریشه مشترک و واحد دارند و اختلاف در ادیان، نباید ما را از وحدت بنیادی ادیان غافل کند. او پیروان ادیان مختلف را به جای جنگ و نفرت، به صلح و دوستی در راه اخلاق و معنویت و خداپرستی دعوت می‌کرد.

حداد عادل همچنین گفت: در هند دوگانه «حکیم، حاکم» نه تنها در یک شخصیت جمع نشد، بلکه میان دو برادر تقسیم شد و آنکه حاکم شد آن دیگری، یعنی داراشکوه را که حکیم بود کشت و این تراژدی تلخی است که همیشه در تاریخ تکرار شده است و آنچه در هند اتفاق افتاد گویی دنباله همان اتفاقی است که در سرآغاز تاریخ بشر به دست قابیل برای هابیل اتفاق افتاد. هند، در طول تاریخ خود به آن اندیشه صلح و دوستی پیروان ادیان که داراشکوه مبلغ و مروج آن بود نیازمند بوده و امروز نیازمند است. اگر داراشکوه حکیم، در هند حاکم شده بود، شاید سرنوشت هند به گونه دیگری رقم می‌خورد.

وی همچنین گفت: آنچه در سال‌های اخیر در خاورمیانه شاهد آن بوده‌ایم، همان فاجعه‌ای است که داراشکوه، با تکیه به عرفان اسلامی و عرفان هندو، می‌خواست از بروز آن در هند جلوگیری کند. حقیقت این است که دنیایی که با اندیشه همزیستی میان ادیان شکل بگیرد بهتر می‌تواند به تحقق صلح و عدالت و رفاه مردم کمک کند، تا جامعه‌ای که بر پایه خشونت و جنگ و نفرت و تروریسم گرفتار انواع مصیبت‌ها باشد. جهان امروز محتاج شنیدن پیام عرفانی داراشکوه است و این همایش می‌تواند فرصتی ایجاد کند تا شاید صدای او در میان غوغای دیگران، شنیده شود.

در پایان این سمینار، نمایشگاه نقاشی داراشکوه توسط دکتر حداد عادل افتتاح شد و این نمایشگاه مورد توجه مخاطبان قرار گرفت.

بنا بر اعلام این خبر، در آیین گشایش این سمینار، حداد عادل رئیس بنیاد سعدی، ماهش گری نماینده مجلس هند، دهگاهی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، فرانسیس گوتیر بنیانگذار موزه تاریخ هند پونا، ساتچی داناند جوشی دبیر مرکز هنری ایندرا گاندی و برخی دیگر از شخصیت های فرهنگی و هنری هند حضور داشتند.

به نقل از 

درباره خلیج فارس و تاریخچه آن

PERSIANGULFFOREVER

توطئه ای  مستمر بر ضد تمامیت ارضی ایران

کشورهای عربی درآمدهای هنگفت نفتی خود را جهت تجاوز به حقوق دیگر کشورها هزینه میکنند تا شاید سرزمینهای اطراف یا دریاهای کشورهای دیگر را با دادن پولهای کلان به موئسساتی مانند نشنال جئوگرافی و یا خبرگزاری های معتبر جهان و موزه های معتبر جهانی ( لوور ) و . . . از آن خود کنند . ادعاهای کذب مالکیت اعراب بر جزایر سه گانه ایران و نام خلیج دروغین عرب به جای البحر الفارسی خود اعراب یا دریای پارس ما توهمی بیش نیست که باید پاسخی جدی و قدرتمند و در صورت نیاز نظامی به آن داد . اگر کشوری باید ادعای ارضی کند و برای آن پول صرف کند آن ایران است که شهرهای اصیل و کهن اش را روسها به تاراج گذاشتند و ۱۷ شهر قفقاز و دیگر شهرهای ایران را از ما ربودند و اشغال کردند  .  متاسفانه شبکه های جهانی با دریافت پولهای میلیاردی  آنان را در این دروغ و تجاوز بزرگ همراهی میکنند . به صورتیکه شکبه های بی بی سی و فاکس نیوز و  حتی هواپیماهای مسافربری یا از خلیج جعلی نام می برند و یا تنها از خلیج ؟ یاد میکنند . شبکه های تلوزیونی ماهواره ای عربی که وقاحت و اوج بی تمدنی را به کمال رسانده اند و فقط از خلیج جعلی نام می برند و هیچ اسمی از خلیج فارس نمی آورند . حتی در نیمه دوم سال ۸۵ کار این غارتگران و متجاوزان به جایی رسید که به خواننده های ایرانی که قصد خواندن شعرهای خلیج فارس در امارات را داشتند مجوز داده نشد . در ۸ سال جنگ تحمیلی عراق بر ضد میهنمان در فهرست کشور های عربی حامی عراق نام فلسطین و عربستان و امارات و قطر و کویت نیز همیشه و به صورت ثابت دیده شده است . پس از آن هم تا به حال در تمام بیانیه ها و اعلامیه هایی که از سوی اعراب علیه تمامیت ارضی ایران در منطقه خلیج فارس و اشغال جزایر سه گانه و تغییر نام خلیج فارس و اروند رود و . . . به امضا می رسد، فلسطین نامی همیشگی ست . فلسطینی که میلیون دلار ایران برایش هزینه کرده است ؟ به راستی دفاع از کشورهای عربی که همیشه به تمامیت ارضی ایران چشم داشت داشته اند چه معنی می تواند داشته باشد ؟ طبق قوانین بین الملل ۸۵ درصد از مالکیت خلیج فارس از آن ایران است و اگر بی توجهی ما به این امر حیاتی ادامه یابد آنان با پول نفت خود این درصد را کم خواهند کرد و در سالهای آینده به هیچ خواهند رساند . امیدوارم هم میهنان ما در گوشه و کنار جهان مراتب اعتراض خود را به تجاوز آشکار جهانی و به خصوص عربی از طریق آدرسهای زیر ارسال نمایند . البته وقتی ایرانیان سخن از اعراب متجاوز و بدوی میکنند بهیچ وجه روی سخن ما با مردمان نیک سرشت شهر باستانی و آریایی خوزستان و عشایر عرب و تیره های بختیاری و . . . نیست بلکه کسانی هستند که به آب و خاک هفتاد میلیون ایرانی تجاوز میکنند و دست درازیهایشان یکی پس از دیگری بی پاسخ می ماند . بدون شک هر ایرانی که در مرزهای خاکی ایران زندگی میکنند از هر تیره و نژادی ایرانی است و هیچ تبعیضی بین هیچ قومی نخواهد بود

دیدگاه اندیشمندان عرب درباره تغییر نام خلیج فارس

بعضی افراد فکر می کنند جهان عرب یکپارچه به پا خواسته اند تا نام خلیج فارس را تغییر دهند. در صورتی تا سالهای پیش این گونه نبوده . عده ای از متعصبان عرب با هیاهو و دست و پا کردن نوشته ها و نقشه هایی جعلی سعی در القای این قضیه به دولتمردان و اعراب کرده اند. که در این راه رهبران عرب به یاری آنها آمده اند. اما متفکران و اندیشمندان جهان عرب با رد ادعای آنها از اصالت نام خلیج فارس دفاع کرده و گام هایی را برای روشن کردن افکار عمومی جهان عرب برداشته اند. در این قسمت به بخشی از این گفته ها اشاره می شود. متاسفانه باید متذکر شویم که چند سالی است که دوباره شور تجاوز به مالکیت خلیج فارس اعراب را برداشته است و هوای تغییر نام دریای پارس را کرده اند که لازم و ضروری است با تمام توان و قدرت به آن پاسخ داد .

مجله الاهرام در شماره ۲۱۹ اگوست ۲۰۰۱ متن کامل مصاحبه آقای مجدی عمر معاون اول سابق شورای دفاع ملی مصر را چاپ نموده است. او در بخشی از سخنان خود چنین گفته است:” نسل من بخاطر دارد که ما در ایام مدرسه در کتاب ها و نقشه ها با لفظ خلیج فارس سر و کار داشتیم ولی بعد از مدتی آن را خلیج عربی نامیدیم. این غیر منطقی، و عین رذالت و پستی است. این که چند کشور عربی در اطراف آن باشند دلیل نمی شود که نامی تاریخی و مقبول را تغییر دهیم، حال برای اینکه خود را از این مخمصه نجات دهیم فقط آن را خلیج می نامیم ، کدام خلیج؟! مگر خلیج بدون نام هم می شود”.

روزنامه الاهرام در شماره ۴۲۲۲۹ مورخ ۲۰/۷/۲۰۰۲ در مقاله ای با عنوان ” الثوره ساعدت علی تسمیه بالخلیج العربی بدلاً من الفارسی” نوشته است که نام خلیج از نظر تاریخی خلیج فارس است. ولی در اثر انقلاب ناسیونالیستی ناصر به خلیج عربی تبدیل شد”.

در کتاب ” تطویر العلاقات المصریه الایرانیه” مجموعه نویسندگان ، چاپ موسسه مطالعات سیاسی و استراتژیک الاهرام ۲۰۰۲.قاهره در صفحۀ ۱۹۰ به نقل از آقای دکتر عبد المنعم سعید رئیس مرکز تحقیقات سیاسی و استراتژیک الاهرام چنین آمده است : ” به صراحت تمام بگویم هیچ مدرک و سند تاریخی ندیدم که نام خلیج فارس را بتوان مستند بر آن تغییر داد. تمام نقشه ها و کتاب های تاریخی و حتی بعضی از سخنرانیهای ناصر و رهبران انقلاب از خلیج فارس صحبت شده است. اگر تغییر نام خلیج باعث کدورت مردم ایران است چرا به حقیقت اعتراف نمی کنیم. باید شجاعت داشت و این در حدود موازین علمی است.” همچنین این نویسنده و متفکر بزرگ در مقاله دیگری در روزنامه الاهرام ۲۳ دسامبر ۲۰۰۲ در دفاع از نام خلیج فارس مقاله ای علمی و ارزشمندی نوشته است و تغییر این نام تاریخی را محکوم نموده است. دکتر عبدالمنعم سعید در بخشی از گزارش سفر خود تحت عنوان ” تقریر آخر من طهران” نوشته است: “یکی از مکان هایی که در سفر ۹/۱۲/۲۰۰۲ در تهران بازدید کردیم ، اداره اسناد و آرشیو وزارت امور خارجه بود. در آنجا صدها نقشه جغرافیایی تاریخی وجود داشت که موقعیت ایران و جهان را در طول تاریخ نشان می دهد. برای من هیچ تعجبی تداشت که در همه این نقشه ها که دوستان و دشمنان ایران اعم از اعراب و یونانی ها تهیه کرده اند همگی آنها نام خلیج فارس را در بر دارد. هیچ نقشۀ تاریخی در شرق و یا در غرب و در هیچ کجای جهان با نام خلیج عربی وجود ندارد و بنابر این تغییر این نام به خلیج و یا خلیج عربی و یا هر نام دیگری، بر خوردی غیر منطقی و غیر حکیمانه با حقایق تاریخی و جغرافیایی است.”

صلاح السایر نویسنده سرشنای عرب در مقاله ای در روزنامه الانباء ۶/۱۰/۲۰۰۳ چاپ کویت می نویسد: “تاسف از اینکه تحت تاثیر قوم گرایان افراطی نام تاریخی خلیج فارس در رسانه های عربی به خلیج عربی تبدیل شده است بدون اینکه واقعیت های تاریخی و احترام به میراث تاریخی رعایت شود. زمان آن فرا رسیده است که آب رفته به جوی بازگردد و امور را به جایگاه درست آن بازگردانیم و نام واقعی این خلیج را بکار گیریم. به ویژه که این نام یک میراث تاریخی خودی است و کاربرد نام خلیج فارس، هویت کشورهای مشرف بر خلیج را تغییر نمی دهد بلکه قطعاً عقلانیت از دست رفته را به ما بازمی گرداند.”

روزنامه کیهان عربی در تاریخ ۲۱/۷/۱۳۸۱ در مصاحبه ای با دکتر بروس اینغهام رئیس مرکز پژوهشهای خاور میانه و نزدیک دانشگاه لندن می نویسد: فکر می کنم همه با من موافق هستند در این حقیقت که این آبراه از نظر تاریخی خلیج فارس نام دارد و این نام نزد همه ملت ها شهرت دارد و اعراب و ایرانیان نیز این نام را از یونانیان قبل از اسلام گرفته اند. به نظر من برای مناطق جغرافیایی باید نامهایی با ریشۀ تاریخی را به کار برد و این به معنی آن نیست که خلیج فارس متعلق به فارس ها است، همانطور که اقیانوس هند متعلق به هند نیست. این که دولت بریتانیا و بعضی از دولتها برخلاف روند تاریخی این نام ،کلمه «خلیج» بکار می برند یک اشتباه فاحش و توهین آمیز است.”

قدری قلعجی نویسنده و متفکر عرب در ماه نوامبر ۱۹۶۸ در مقاله ای تحت عنوان (ملاقات صلح در مهد اسلام) در روزنامه الراصد چاپ بیروت نو چنین قضاوت می کند: “ایران دولتی است دوست و ملتی است برادر، تاریخ آن با تاریخ عرب در هم آمیخته و فرهنگ ما برای دوره ای از تاریخ مخلوط گشته است…اختلافات ما با آن درباره عربیت خلیج فارس بیش از اختلاف ما درباره عربیت ابن المقفع، ابن برذو، ابی نواس، ابن قتبیه، ابن سینا، سیبویه، خوارزمی، اصفهانی، همدانی، رازی، موصلی، بلخی ، بیرونی، غزالی، شهرستانی، گرگانی، طغرائی، کاشانی، تبریزی شیرازی که همه از شاخه ای ایرانی پدید آمده و در محیط اسلام رشد یافته اند نیست.”

علی حمیدان که از نویسندگان برجسته جهان عرب است در کتاب (les Princesdeorlmoir) چاپ پاریس همه جا نام خلیج فارس را به طور کامل یادآور می شود.

نذیر فنصه سردبیر مله الاخاء در این باره مقاله جالبی نوشته است و ضمن آن به شرح وضعیت بعضی از اندیشمندان و متفکران عرب پرداخته که چگونه از لجاجت و تعصب غیرمنطقی دچار ناراحتی گشته اند و می نویسد: “امروز اعراب از لحاظ تسمیه خلیج فارس در وضعی قرار گرفته اند که نویسندگان و مورخان منصف از ترس این که در تلاطم احساسات لبریز شده، متهم به دست نشاندگی و ارتجاع نشوند، نمی توانند اظهار نظری کنند… شما را به خدا بگویید که نام خلیج از چه تاریخی در کنار لفظ (عربی) قرار گرفت. این بدعت از ده سال قبل و از زبان یک سیاستمدار معروف و در راه یک هدف غایب معینی … آغاز گشت. ایرانیان نیز می توانند کلمه فارسی را کنار شط العرب قرار دهند و به جای گفتن (شط العرب) آن را شط فارسی بنامند. ولی با این که این شط در آغوش سرزمین آنان قرار گرفته چنین کاری نکردند زیرا آنان به تاریخ و اصول بین المللی احترام می گذارند.”

دکتر سید محمد نوفل مصری، معاون اتحادیه عرب و نماینده دولت مصر در کنفرانس حقوق بشر تهران ۱۹۶۸ در مصاحبه ای با خبرنگاران، پیرامون خلیج فارس گفت: “من کوشش هایی را که برای تغییر نام خلیج فارس به خلیج عربی صورت می گیرد استهزاء و این کوششهای بی نتیجه را محکوم می کنم” ، وی گفت که مطالعاتی درباره منطقه خلیج فارس دارد و در کتابی که در سال ۱۹۵۲ درباره این منطقه نوشته است همه جا از خلیج فارس نام برده و تنها شیخ نشین های خلیج را نه عرب و نه ایرانی دانسته است.

همچنین روزنامه آکسیون چاپ تونس در اسفندماه ۱۹۶۹ در بحث مفصلی تحت عنوان (کدام یک از این عبارات صحت دارد) ضمن این که تاریخچه خلیج فارس را مورد بررسی قرار می دهد، فارسی بودن خلیج فارس را ثابت می کند و این اصل را از هر نوع شبهه ای به دور می دارد.

علاوه بر این، کتاب های زیادی از سال ۱۹۵۹ از طرف پاره ای از نویسندگان و اندیشمندان منصف عرب به چاپ رسیده است که در آنها از این دریا به همان نام اصلی یعنی خلیج فارس نام برده شده است. در کنفرانس یکسان سازی اسامی جغرافیایی، کشورهای عربی، دولت اسرائیل را به خاطر تلاش برای تغییر نام خلیج عقبه به شدت مورد انتقاد قرار دادند. اما سئوال این جاست چطور همان عمل اسرائیل را خود دربارۀ خلیج فارس به کار می برند. بسیاری از آگاهان مسائل منطقه معتقد هستند که نتایج زیانبار مادی، معنوی و روانی تغییر نام خلیج فارس از سوی اعراب، کمتر از آثار زیانبار تجاوز عراق به ایران و کویت نیست. حتی ادعاهای جزایر سه گانه را به هیچ وجه نباید به راحتی از آن گذشت . حتی اگر میلیاردها دلار بایستی برای آن صرف کرد تا این توطئه ها را خاموش کرد لازم و ضروری است . باب شدن تجاوز به فرهنگ و تمامیت ارضی ایران و عادی جلوه دادن این قضیه بزرگ ترین ضربه به ایران و هزاران سال تمدن ایرانی است که به هیچ روی نمی توان از کنار آن گذشت .

گذری بر تاریخچه تحریف نام خلیج فارس

نام جعلی خلیج عربی چه زمانی و توسط چه کسانی برای دریای پارس ساخته شد

در زمان پادشاهی محمد شاه قاجار در سال ۱۲۱۶ هجری خورشیدی، او سپاهی را برای سرکوبی کامران میرزا حاکم نافرمان هرات فرستاد. محمد شاه نخست قلعه غوریان را به تصرف درآورد. و سپاه ایران در کنار رود نقره نزدیکی هرات اردو زد. به دلیل موقعیت جغرافیای هرات و ضعف وسایل نظامی سپاه ایران، این محاصره یک سال به طول انجامید.

انگلستان که همیشه به افغانستان به چشم دروازۀ هندوستان می نگریست همیشه در پی این بود تا افغانستان را از ایران جدا کند و به عنوان سدی در برابر نفوذ روس ها استفاده کند. از این رو سفیر انگلیس “مک نیل” با محاصرۀ هرات به شدت مخالفت کرد. و حتی چند نفر از مهندسان انگلیسی را برای استحکام و تقویت حصار هرات به یاری کامران میرزا فرستاد. از طرف دیگر، مک نیل شاه ایران را به مذاکره با کامران میرزا تشویق می کرد. اما شاه نپذیرفت. مک نیل با ناامید شدن از نقشۀ انعقاد قرارداد بین شاه ایران و کامران میرزا با خشم اردوی ایران را ترک کرد. و نامه ای تهدید آمیز به شاه ایران نوشت. در این نامه قید شده بود اگر شاه ایران قرارداد تنظیمی او را برای ترک مخاصمه با کامران میرزا نپذیرد دولت انگلستان دست به اقدامات تلافی جویانه خواهد زد. پس از این نامه، نیروی دریایی انگلستان با حمله به جزیرۀ خارک، این جزیره را تصرف کرد.

انگلستان به شاه ایران فشار می آورد تا با تخلیه قلعۀ غوریان از محاصرۀ هرات دست بردارد. سرانجام شاه دست از محاصرۀ هرات برداشت. و انگلستان هم از خارک خارج شد. حرکتی ننگین در تاریخ ایران که اشغالگر بودن انگلیسی ها را اثبات میکند .

قضیۀ هرات هنوز حل نشده بود و کشمکش و درگیری بین ایران و انگلستان ادامه داشت تا این که در همان سال ها (۱۲۱۹ هجری خورشیدی/ ۱۸۳۷میلادی) این مسائل، دستمایۀ نگارش مقاله ای در روزنامۀ Times Journal چاپ لندن شد که در این مقاله بجای نام خلیج فارس از نام جعلی دریای بریتانیا استفاده شده بود.

انگلیسی ها برای رسیدن به اهداف خود به همۀ ترفندها متوسل می شوند. اگر شده نام جایی را عوض کنند حاکمی را جایگزین حاکم دیگر کنند و حتی اگر خودشان زورشان نمی رسد یکی دیگر را جلو بیندازند و خلاصه همه کاری می کنند تا نیات خودشان را عملی سازند. استفاده از نام جعلی برای خلیج فارس در آن زمان نشان می دهد این اقدام را حساب شده و برنامه دار انجام داده اند. کما این که بعدها هم این کار را انجام داده اند.

اقدامات ننگین انگلیسی ها در قرن حاضر

مبارزات مردم ایران برای ملی شدن صنعت نفت در اوایل دهۀ ۱۳۳۰ سرانجام نتیجه داد و مجلس شورای ملی رای به ملی شدن صنعت نفت در ایران داد. انگلستان هر کاری که می توانست، انجام داد تا جلوی این رویداد بزرگ را بگیرد اما کار از کار گذشته بود. هیچ قدرتی توان ایستادن در برابر خواست و ارادۀ ملت ایران را نداشت. پس انگلیسی ها به تلافی این شکست سنگین دست به اقداماتی زدند.

در آن زمان تمام کشورهایی که امروز در حاشیۀ جنوبی خلیج فارس قرار دارند همگی یا مستعمرۀ انگلیس بودند و یا تحت الحمایه این کشور. پس با استفاده از این نفوذ گسترده، در سال ۱۳۳۵هجری خورشیدی (۱۹۵۷میلادی) یکی از جاسوسان سازمان جاسوسی انگلستان بنام رُودریک اُوِن (Oven (Roderick کتابی بنام “حباب های طلایی در خلیج عربی” (Golden bulbs in Arabic gulf) نوشت و دولت انگلستان آن را به سرعت به زبان عربی ترجمه و به طور گسترده ای در منطقه منتشر کرد. ترجمۀ این کتاب و انتشار گستردۀ آن نشانگر بغض و کینۀ انگلیسی ها نسبت به اقدام ملت ایران بود.

علت ترجمه چه بود؟ در آن سال ها شیخ نشین های حاشیۀ جنوبی خلیج فارس مردمی بادیه نشین و بیابانگرد بودند و با زبان انگلیسی آشنایی چندانی نداشتند. پس بهترین کار در سرعت بخشیدن به عملیات تحریف نام تاریخی خلیج فارس، ترجمۀ آن به زبان عربی بود تا به اعراب زودتر مسئلۀ تحریف را القاء کنند. اُوِن در این کتاب می نویسد: “در همه نقشه‌هایی که من دیده‌ام، خلیج فارس در آنها نوشته شده است، اما من با زندگی در بحرین، دریافتم که ساکنان دو سوی این دریا، عرب هستند. پس ادب حکم می‌کند که این دریا را خلیج عربی بنامیم.”

انگلیسی ها به این اقدامات بسنده نکردند. در سال ۱۳۴۴هجری خورشیدی (۱۹۶۶میلادی) کتابی بنام “ساحل دزدان دریایی” (The Pirate Coast) منتشر کردند. نویسندۀ این کتاب سِر چارلز بِلگِرِیو ( Sir Charles Belgrave) وابستۀ سیاسی انگلیس در شیخ نشین های حاشیۀ خلیج فارس بود. او پس از سی سال فعالیت در این منطقه، در پایان ماموریتش، هنگامی که به انگلستان بازگشت این کتاب را نوشت. وی در این کتاب بجای نام تاریخی خلیج فارس، نام جعل شدۀ خلیج عربی را به کار برد. همچنین در زمان ماموریت او در بحرین، در نامه نگاری های انگلیسی ها با اعراب استفاده از این نام جعلی باب شد. بِلگِرِیو در این کتاب می نویسد: “اعراب‌ ترجیح می‌دهند خلیج فارس را خلیج عربی بنامند.”

پس از انتشار این کتاب، کاربرد نام جعلی و تحریف شدۀ خلیج عربی در مطبوعات کشورهای عربی رواج یافت.

انگلیسی ها تخم تفرقه را برافکندند و اکنون از ثمرات آن بهره مند می شوند. شاید شنیده باشید که انگلیسی ها برای رسیدن به هدفی حتی شده یک قرن هم برنامه ریزی و فعالیت می کنند. مسئلۀ تحریف نام خلیج فارس یکی از این موارد است. در سال ۱۳۳۵با ترجمه و انتشار گستردۀ کتاب رُودریک اُوِن (Oven (Roderick و در پی آن کتاب سِر چارلز بِلگِرِیو ( Sir Charles Belgrave) تخمی را کاشتند که اکنون از ثمرات آن بهره مند می شوند. آنها به خوبی فهمیده اند که اندیشۀ ایرانیان نباید آزاد باشد چون با آن پیشینۀ درخشان تاریخی بزرگی که دارند به سادگی می توانند بنیان گزار تمدن ها و قدرت های بزرگی شوند. پس باید همیشه تولید اشکال و درگیری کرد. الآن با این مسئله، بخشی از فکر و اندیشۀ ایرانیان متوجه دفع حمله های فرهنگی اعراب به نام خلیج فارس شده است. و از طرف دیگر دلارهای نفتی اعراب به سمت موسسات مرجع و تحقیقاتی غرب، رسانه ها و شبکه های رادیویی و تلویزیونی، سایت های اینترنتی و حتی دولتهای غربی سرازیر شده است. رشوه می گیرند و نام جعلی خلیج عربی یا خلیج را در منابع و گزارشات خود به کار می برند. بازار پرسودی است. غربی ها و در راس آنها انگلیسی ها عاشق چشم و ابروی شیوخ حاشیۀ خلیج فارس نیستند بلکه با دریافت میلیون ها دلار از اعراب با سرکیسه کردن آنها دست به چنین اقداماتی می زنند. کافی است کلمۀ خلیج عربی را در موتورهای جستجوگر بیابید آن گاه خواهید دید که چه کسانی این نام جعلی را به کار می برند. این پایگاه های اطلاع رسانی با این که پیشینه تاریخی چند هزار سالۀ نام خلیج فارس را میدانند و بارها گزارشات رسمی سازمان ملل را دریافت کرده اند باز به کار خود ادامه می دهند. تفرقه بینداز، پول هم بگیر و حکومت کن. داد و ستد بدی نیست. نه؟

اقدامات اعراب

خلیج پارس نامی است به جای مانده از کهن‌ترین منابع، زیرا که از سده‌های پیش از میلاد سر بر آورده است، و با پارس و فارس_ نام سرزمین ملت ایران _ گره خورده است. برای نخستین بار یونانیان این خلیج را، خلیج پارس نامیدند که از نام قوم پارس که در جنوب فلات ایران می زیستند و نخستین شاهنشاهی بزرگ آن زمان را بنیان نهادند، یعنی شاهنشاهی پارس برگرفته شده است.

همان گونه که پیشتر گفته شد، انگلیسی ها با انتشار دو کتاب۱ نخستین جرقه را برای تغییر نام خلیج فارس زدند تا این که با بر سر قدرت آمدن جمال عبدالناصر رییس جمهور پیشین مصر و اوج گرفتن احساسات پان عربیست در جهان عرب، در سال ۱۹۵۸ به دنبال یک فراخوان از سوی رهبران قوم پرست در اتحادیۀ عرب مقرر شد که خلیج فارس را خلیج عربی بنامند. این روند در دهۀ ۱۹۶۰ میلادی به اوج خود رسید و اکنون نزدیک به ۲۲ کشور عربی نام تاریخی خلیج فارس را در رسانه‌ها و کتاب های رسمی عربی تغییر داده اند.

و اما دلایل کودکانه متعصبان عرب

متعصبان قوم عرب (پان عربیست) در توجیه این اقدام عموماً به سه دلیل تکیه می کنند:

۱. پلینی۲ در کتاب خود “تاریخ طبیعی” این خلیج را خلیج عربی نامیده است.

۲. کارستن نیبور۳ در سال ۱۷۶۲ در سفرنامه اش نوشته است: سواحل خلیج فارس تابع دولت ایران نیست.

۳. رودریک اوون۴ در کتابش بنام “حباب های طلایی در خلیج عربی” به خلیج عربی اشاره کرده است.

۴. تعداد کشورهای عربی بیش از ایران است.

دربارۀ ادعای نخست اگر عین جملات۵ پلینی را بخوانیم او دقیقا نوشته است که خلیج فارس کجاست و خلیج عربی کجاست. منظور پلینی از به کار بردن خلیج عربی همان خلیج عقبه (عربه) است. پلینی در این نوشته به اقتدار پادشاهان پارس نیز اشاره کرده و بارها از خلیج فارس نام برده است.

واما ادعای دوم. شاید کارستن نیبور این جمله را نوشته باشد اما با دیدن نقشۀ ترسیمی او که در سال ۱۷۶۲ تهیه کرد آن را نقشۀ خلیج فارس نامید. و این نقشه دقیق ترین نقشۀ خلیج فارس تا آن زمان بود.

و سومین ادعا هم که از بیخ و بن مردود هست. جاسوسی انگلیسی بنام روردریک اوون کتابی می نویسد و نام آن را می گذارد “حباب های طلایی در خلیج عربی” . در خود جملۀ اوون اعتراف به نام واقعی خلیج فارس کاملاً پیداست. او می نویسد: در همۀ نقشه هایی که دیده ام نام خلیج فارس در آنها ثبت شده است. اما من با زندگی در بحرین دریافتم که ساکنان دو سوی این دریا عرب هستند، پس ادب حکم می کند این دریا را خلیج عربی بنامیم. چهارمین ادعا هم که بسیار بچگانه است. امارات و قطر و کویت روی هم رفته نصف یکی از استان های ایران هم نمی شوند. از این گذشته، مگر به صرف تعداد می شود نام تاریخی جایی را به این سادگی تغییر داد. خوب اگر این گونه است ایرانی ها هم به شط العرب بگویند شط الفارسی. گرچه اروند رود را هم ایرانیان دارند. اما واقعیت مطلب این است که خلیج فارس نامی کهن و تاریخی است و اقداماتی که برای تغییر نام آن انجام می شود جز ایجاد فتنه و تفرقه هیچ سودی برای کشورهای منطقۀ خاورمیانه ندارد.

پانوشت:

۱. این دو کتاب عبارتند از حباب های طلایی در خلیج عربی نوشتۀ رودریک اوون و ساحل دزدان دریایی نوشتۀ سر چارلز بلگریو. برای اطلاعات بیشتر به نوشته های پیشین مراجعه شود.

۲. تارخ نگار رومی در قرن اول میلادی

۳. “کارستن‌ نیبور” (CarstenNiebuhr) جهانگرد دانمارکی‌ است که‌ در سال‌ ۱۷۶۵م‌ / ۱۱۷۹ه.ق‌ در زمان شاه عباس صفوی به ایران مسافرت می کند. بعضی ها او را آلمانی دانسته اند. او در سال ۱۷۶۲دقیق ترین نقشه تا آن زمان را با نام نقشه خلیج فارس ترسیم کرده و حتی جزایر سه گانه را برای نخستین بار در نقشه های جغرافیایی ترسیم و بنام ایران ثبت کرده است. برای دیدن این نقشه به آدرس زیر مراجعه کنید:

http://www.britishempire.co.uk/maproom/mapmiddleeast1765big.htm

۴. رودریک اوون یکی از جاسوسان سازمان جاسوسی انگلستان در منطقۀ خلیج فارس بود.

۵. عین جملات پلینی را از پایگاه ویکی پدیا به انگلیسی بخوانید:

Pliny Natural History 6.96-111.

XXVIII. Moreover in this region the sea then makes a double inroad, into the land; the name given to it by our countrymen is the Red Sea, while the Greeks call it Erythrum, from King Brythras, or, according to others, in the belief that the water is given a red colour by the reflexion of the sun, while others say that the name comes from the sand and the soil, and others that it is due to the actual water being naturally of such a character. [108] However, this sea is divided into two bays. The one to the east is called the Persian Gulf, and according to the report of Eratosthenes measures 2500 miles round. Opposite is Arabia, with a coastline 1500 miles in length, and on its other side Arabia is encompassed by the second bay, named the Arabian Gulf; the ocean flowing into this is called the Azanian Sea. The width of the Persian Gulf at its entrance some make five and others four miles ; the distance in a straight line from the entrance to the innermost part of the Gulf has been ascertained to be nearly 1125 miles, and its outline has been found to be in the likeness of a human head. [109] Onesicritus and Nearchus write that from the river Indus to the Persian Gulf and from there to Babylon by the marshes’of the Euphrates is a voyage of 1700 miles. In an angle of Carmania are the Turtle-eaters, who roof their houses with the shells and live on the flesh of turtles. These people inhabit the promontory, that is reached next after leaving the river Arabis. They are covered all over, except their heads, with shaggy, hair, and they wear clothes made of the skins of fishes. [110] After the district belonging to these people, in the direction of India there is said to be an uninhabited island, Cascandrus, 50 miles out at sea, and next to it, with a strait flowing between, Stoidis, with a valuable pearl-fishery. After the promontory the Carmanians are adjoined by the Harmozaei, though some authorities place the Arbii between them, stretching all along the coast for 421 miles. Here are the Port of the Macedonians and the Altars of Alexander situated on a promontory; the rivers are Siccanas and then the Dratinus and the Salsum. [111] After the Salsum is Cape Themisteas, and the inhabited island of Aphrodisias. Here is the beginning of Farsistan, at the river Tab, which separates Farsistan from Elymais. Off the coast of Farsistan lie the islands of Psilos, Cassandra and Aracha, the last with an extremely lofty mountain, and consecrated to Neptune. Farsistan itself occupies 550 miles of coast, facing west. It is wealthy even to the point of luxury. It has long ago changed its name to Parthia.

۶. نام این پژوهش در زیر آمده است

Historical, Geographical andLegal Validity of the Name: PERSIAN GULF, UNITED NATIONS Working Paper, GROUP OFEXPERTS ON No. 61, GEOGRAPHICAL NAMES, Twenty-third Session, Vienna, 28 March – ۴ April 2006

منابع:

خلیج فارس نامی کهن تر از تاریخ و میراث فرهنگی لیتوگرافی پارت .۱۳۸۳ ،محمد عجم

.

.

.

نویسنده کتاب ” اسناد نام خلیج فارس ” گفت : انتشار ترجمه کتاب اسناد نام خلیج فارس به انگلیسی و عربی بسیار ضروری است و لازم است کسانی که تمکن مالی دارند از از انتشار ترجمه این کتاب حمایت مالی کنند.

به گزارش خبرنگار نامه گناباد دکتر محمد عجم در جلسه انجمن کتاب خانه های عمومی افزود : کتاب های تخصصی به دلیل اینکه در حوزه عمومی خریداری ندارند باید از چاپ و ترجمه ی آنها حمایت مالی صورت بگیرد.
وی با بیان اینکه کتاب اسناد نام خلیج فارس با هزینه شخصی چاپ شده است گفت : تکیه بر نام خلیج فارس نه‌تنها یک موضوع ملی است بلکه موضوعی انقلابی و اسلامی نیز هست.
وی ادامه داد : بسیاری از رسانه های سلطنت طلب با دستاویز قرار دادن تغییر نام خلیج فارس می خواهند چنین وانمود کنند که بروز انقلاب اسلامی باعث از دست رفتن دستاوردهای ملی شده است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد : در کتاب اسناد نام خلیج فارس اسناد تاریخی که اشاره به نام خلیج فارس شده رونمایی شده است .
وی اضافه کرد : حتی پیامبر گرامی اسلام در حدیثی به نام دریای فارس اشاره می فرمایند.
وی با اشاره به تفاوت کتاب اسناد نام خلیج فارس با کتاب هایی که به موضوع خلیج فارس پرداخته شده است گفت : کتاب اسناد نام خلیج فارس بر اساس مراجعه مستقیم به اسناد در کتابخانه های مصر و دیگر کشورهای عربی نوشته شده است.

http://www.asriran.com/fa/news/595715/پدر-سردار-شهید-علی-عجم-به-فرزندش-پیوست

ی
ک ماه پیش، هند اولین محموله گندمش را از طریق بندر چابهار ایران به افغانستان صادر کرد. پس از امتناع پاکستان از اعطای دسترسی ترانزیتی به محموله‌های تجاری هند اکنون با گشایش بندر شهید بهشتی چابهار هند به این امر توجه کرده و این بندر را دارای اهمیت استراتژیک دانسته اند. از این دید افتتاح بندر چابهار ضمن دور زدن پاکستان، یک مسیر گذرگاهی استراتژیک میان هند، ایران و افغانستان را عملیاتی خواهد کرد و بندر چابهار، افغانستان و آسیای مرکزی را به روی تجارت هند خواهد گشود. گفتگوی زیر به بررسی آینده حضور و همکاری هند در چابهار پرداخته است.

واژگان کلیدی: رویکرد، منافع ، هند ، بندر چابهار ، گوادر، ایران

مرکز بین المللی مطالعات صلح: علل تعلل هند در تکمیل تعهدهای خود در چابهار چیست؟

فقط هند تعلل نداشته است گاهی خود ایران عامل تعلل و کندی کار بوده است این موضوع خیلی مفصل است بخشی از موانع تکنیکی و فنی بوده است و بخشی از ان سیاسی مثلا در ابتدای امر ایران روی خوش به هند نشان نداد و شرایط بسیار سخت و غیر عملی جلو هند گذاشت در دوره تحریم ایران مایل به مشارکت هند بود اما هند با مشکلات قانونی روبرو بود و آمریکا صراحتا هند را از مشارکت در توسعه بندر چابهار برحذر می داشت مدتها طول کشید تا هند موفق شود رضایت آمریکا را جلب کند. بعد مشکل واگذاری و یا اجاره زمین و مدت زمان آن پیش امد و موانع تکنیکی متعدد دیگر که نباید همه مشکل را متوجه طرف هندی کرد . موضوع دیگر نبود راه های مناسب از چابهار به زاهدان و بیرجند هست مشکل دیگر نبود خط ریلی از چابهار بود این کمبودها هند را نا امید می کرد هنوز راه اهن ملی ایران از چابهار به زاهدان و به خواف در نزدیکی هرات در مراحل اولیه است اگر چه از مشهد تا بیرجند جاده بزرگراه و اتوبان هست اما فعلا مقصد اصلی کالاهای هندی افغانستان است و معادن افغانستان که باید به مقصد هند بارگیری شوند در جنوب افغانستان است لذا ایجاد آزاد راه از چابهار تا حاجیگک و مرز میلک بسیار اهمیت دارد که هنوز آراد راه آن تکمیل نشده است در بخش چابهار زابل و گناباد به بیرجند ساخت قطعاتی از شبکه راه آهن آغاز شده که باید در زاهدان و در گناباد به شبکه سراسری وصل شوند که اکنون به هرات وصل است .

مرکز بین المللی مطالعات صلح: تکمیل چابهار در ایران چه تاثیرات مثبت و منفی برای بندر گوادر در پاکستان دارد؟

پاکستان مدتها به موضوع چابهار به دیده منفی نگاه می کرد، ولی در سال های اخیر امر واقع را پذیرفته است و موضوع چابهار را از رقابتهای سیاسی نظامی با هند کنار گذاشته است. چین نیز ابتدا نظر مثبتی به همکاری هند و ایران در بندر چابهار نداشت. چابهار یعنی خطوط مواصلاتی ایران و گوادور یعنی خطوط مواصلاتی چین و پاکستان می توانند به هم افزایی یکدیگر کمک کنند و می توانند پل همکاری بین غرب آسیا ، خلیج فارس، خلیج عمان و دریای مکران با قره قوم و اقصای چین باشند. اکنون خطوط ریلی ایران به ترکمنستان و قزاقستان و از آن طریق به چین وصل است، راه آهن ایران از بندر عباس به آستارای آذربایجان نیز وصل می شود که شبکه ریلی دو قاره تکمیل می شود. با افتتاح مسیرهای جدید ،تجارت جهانی میان شرق (از چین تا آسیای مرکزی) و غرب جهان (بویژه اروپای غربی) حدود ۱۰ هزار کیلومتر راه زمینی کوتاهتر می شود.

دولتهای تاجیکستان، قزاقستان، ازبکستان و قرقیزستان بدنبال راههای عملی برای مشارکت راهبردی اقتصادی با هند هستند. این جمهوری های همانند افغانستان دارای معادن مس و طلا و سایر فلزات گرانبها دارند راه مبادله بار معدنی فقط از طریق جاده و ریل هست.

مرکز بین المللی مطالعات صلح: آیا تقویت همکاری های هند و ایران در جنوب شرقی و آسیای میانه می تواند آسیب گسترده ای به روابط ایران و پاکستان زند؟

خیر ، پاکستان و چین امر واقع را پذیرفته اند و منافع ملی ایران را در نظر دارند. بدون چابهار افغانستان و در درجه بعدی آسیای میانه نمی تواند به شکوفایی اقتصادی دست یابد. افغانستان دارای بالاترین و ارزشمند ترین ذخایر معدنی در منطقه است که هنوز از آنها استفاده نشده صادرات عظیم معادن مس و آهن افغانستان ناچار بصورت ریلی و جاده ای فقط از بندر چابهار می تواند صادر شود. پیمانکاران هندی و غربی به این اهمیت واقفند در نتیجه آمریکا و غرب فعلا تنها جایی را که به دشمنی با آن برنخواسته اند بندر چابهار است. زیرا برای آنها نیز منافعی نهفته دارد. البته ایران نیز معادن بسیاری در شرق کشور دارد که کریدور شمال جنوب و همچنین کریدور شرق کشور از سنگان خواف تا چابهار کمک بزرگی به صادرات معدنی خواهد بود.

مرکز بین المللی مطالعات صلح: آیا ژاپن می تواند ضلح دیگر همکاری هند و افغانستان با ایران در چابهار باشد و فرصت ها و تهدید های این امر چیست؟

بله. ژاپن هم از طرح کریدورهای ایران استقبال می کند. بعد از هند کشور دیگری که به تجارت با آسیای میانه و کشورهای مشترک المنافع نگاه جدی دارد ژاپن هست. ژاپن نیز مانند هند به معادن و مواد خام آن کشورها نگاه ویژه دارد و صادرات ژاپن بخصوص ماشین آلات سنگین از طریق راه ریلی و جاده ای ایران بسیار اقتصادی تر می شود. ژاپن روابط نیکی با هند دارد، ایران باید سعی کند ژاپن را نیز در توسعه بنادر ساحل مکران وارد کند. ژاپن از کشورهای کمک کننده به افغانستان است و از پیشنهاد ایران استقبال خواهد کرد.

مرکز بین المللی مطالعات صلح: آینده حضور و همکاری هند در چابهار با چه سناریوهایی قابل بررسی است و چه عواملی بر آن تاثیرگذار هستند؟

آمریکا، چین و پاکستان موانع هستند، اما هند با آمریکا روابط دوستانه و استراتژیکی برقرار کرده هند به چابهار نیاز شدیدی دارد و توانسته است امریکار را وادار به سکوت بکند. در این بین هند در دوره تحریم ها نیز از آمریکا امتیازات و استثناهای موقتی گرفته بود. هند تحت هیچ شرایطی نمی خواهد شراکت در چابهار را از دست بدهد افغانستان و هند بزرگترین برخوردارهای این بندر خواهند بود. هند و افغانستان نیازمند روابط محکمی هستند. اولین محموله صادراتی هند دو کشتی گندم اهدایی به افغانستان بوده است که خود نشانگر نگاه استراتژیک هند به افغانستان است. البته هند بدنبال سرمایه گذاری با زمان طولانی است که ایران مخالف است و بدنبال شراکت کوتاه مدت با بازه زمانی حداکثر ۲۰ سال است. تحریم های قبلی و آتی غرب هم تاثیری بر چابهار نخواهد داشت. کشورهای آسیای میانه شرکای آمریکا در مبارزه با تروریزم هستند و آمریکا نمی تواند آنها را از چابهار محروم کند. اما چین فقط یکی از مشکلات متعدد هند در آسیای میانه است. کشور دیگری که تلاشهای دیپلماتیک دهلی نو در این منطقه را بطور چشمگیر خنثی نموده پاکستان است. حتی طرح عمده خط لوله ترکمنستان – افغانستان – پاکستان – هند تا کنون ناموفق بوده است http://peace-ipsc.org/fa/%D8%A2%D9%8A%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%87%D9%85%D9%83%D8%A7%D8%B1%D9%8A-%D9%87%D9%86%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%DA%86%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D9%81%D8%AA%DA%AF/

..

‎‎  The Nation: Supreme Leader  and President regard Pak-Iran ties as ‎the top priority and have directed the foreign ministry to work on achieving the goal, a ‎senior Iranian official said.‎

misunderstandings between the two ‎Muslim-majority nations.‎
‎“We believe Pakistan is under the US pressure not to come too close to ‎Iran. Pakistan should not link Pak-Iran ties to Pak-US relations. Pakistan is a sovereign ‎country and can have equally good ties with several countries,” he maintained. He ‎said: “Iran and Pakistan share interests. If and when our leadership is invited to ‎visit Pakistan , we will not delay it (the visit). The rehbar (the Supreme Leader) and the ‎president think Iran-Pakistan ties should be the top priority. We always work to retain ‎friendship with Pakistan . This is in accordance with the directions of the ‎top leadership .”‎
On Friday, President Rouhani, who is on a visit to India, urged all Muslims to set aside ‎internal disputes. “Iran wants unity, independence and support for the East. The ‎enemies of Islam want to represent Islam as a religion of violence. Islam is not a ‎religion of violence. Islam is a religion of moderation, Islam is a religion of kindness,” ‎he said.‎
Pakistan has lifted sanctions against Iran after the country’s nuclear deal with world ‎powers. In 2016, Pakistan was active to ease Iran-Saudi Arabia tensions after the latter ‎executed 47 people on terrorism charges including Nimr al-Nimr, a Shia religious ‎leader, and Fares Al-Shuwail Al-Zahrani, a convicted Al-Qaeda leader.‎
Nimr’s execution had spurred Iranian demonstrators into ransacking the Saudi ‎embassy in Tehran, prompting several Saudi allies to break off diplomatic ties with Iran.‎
Pakistan and Iran are hoping to complete the Iran-Pakistan gas pipeline project soon to ‎resolve Pakistan’s energy crisis. The IP pipeline project – also called Peace Pipeline – ‎is aimed at constructing a pipeline from Iran’s South Pars fields in the Persian Gulf ‎to Pakistan’s major cities of Karachi and Multan.‎
The pipeline can carry 110 million cubic meters of gas a day. Iran will initially transfer ‎‎۳۰ million cubic meters of gas per day to Pakistan , but will eventually increase the gas ‎transfer to 60 million cubic meters per day.‎
Pakistan and Iran are economic partners. This cooperation lasted throughout the cold ‎war, with Iran supporting Pakistan in its conflicts with arch-rival, India. In ‎return, Pakistan supported Iran militarily during the Iran-Iraq War in the 1980s. ‎
Recent difficulties have included disputes over trade and political position. ‎While Pakistan ‘s foreign policy maintains balanced relations with Saudi Arabia, the ‎United States, and the European Union, Iran tends to warn against it and raised ‎concerns about Pakistan’s alleged backing of the Taliban during the fourth phase of ‎civil war in Afghanistan in the last years of the 20th century. Iran was concerned after ‎former army chief Raheel Sharif’s appointment as the head of the Saudi Arabia-led ‎military alliance but Islamabad assured Tehran that the coalition was not anti-Iran. ‎
Iran has been a respected, popular, and favoured nation among Pakistanis, with 76 ‎percent of Pakistanis viewing their western neighbour positively, making Pakistan the ‎most pro-Iran nation in the world. ‎
Dr Mohammed Ajam said that Iran and Pakistan had hosted millions of Afghan ‎refugees and must try to resolve the Afghanistan issue together.‎
‎“There are around three million Afghans living in Iran. More than half of them are ‎illegal. We have been deporting thousands of Afghans annually who enter illegally ‎and start working here,” he said.‎
Dr Ajam said that misunderstandings between Iran and Pakistan exist but “they can be ‎removed with sincere efforts. Out leadership is for unbreakable friendship ‎with Pakistan . Senior official says Khamenei, Rouhani regard bilateral ties top priority‎ Iranian

” February 17, 2018‎‏. ‏
‏۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰‏
Rouhani reiterates Iran’s commitment .‎

TEHRAN: Iranian President Hassan Rouhani yesterday said that the ‘new ‎conspiracies’ by the United States to divide the Iranian nation had miserably failed.‎
Speaking to journalists here, after leading a massive rally to mark the country’s 39th ‎anniversary of the Islamic Revolution, Rouhani said big rallies across Iran were a ‎‎‘response’ to the US.‎
‎“The conspiracies of the Zionists have been given a response by the nation. The ‎unprecedented participation by the people in the rallies proves this nation cannot be ‎divided,” he said.‎
President Rouhani joined the millions of people in Azadi (independence) Street who ‎were marking the anniversary of the victory of the Islamic Revolution.‎
Earlier, addressing the event, President Rouhani said referendum can be held to settle ‎key disputes between the various parties in Iran . He called upon various political ‎groups to refer to the Article 59 of Iranconstitution ‎on the disputed issues.‎
The Article says that the legislature on certain important social, economic, cultural and ‎political issues can be offered to public vote, he said. ‎
The President said if the two political wings disagree on a certain issue, “there is no ‎need to dispute or promote, the solution is ballot box”. He added: “This is one of the ‎capacities of Iran’s constitution which should be addressed.”‎
The Article 59 of Iran’s constitution reads: “In extremely important economic, political, ‎social, and cultural matters, the functions of the legislature may be exercised ‎through ‎direct recourse to popular vote through a referendum. Any request for such direct ‎recourse to public opinion must ‎be approved by two-thirds of members of the Islamic ‎Consultative Assembly (parliament).‎”‎
The day of Imam Khomeini’s return to Iran from exile (February 1, 1979) marks the ‎beginning of the Ten-Day Dawn in ceremonies which culminate with the anniversary ‎of the victory of the Islamic Revolution on February 11, 1979.‎
Iranian people had toppled the US-backed Raza Shah Pahlavi regime 39 years ago, ‎ending 2,500 years of absolute monarchy in the country.‎
But the Iranian President reiterated that Tehran was committed to its obligations under ‎the nuclear deal reached between Iran and G5+1 (US, UK, Russia, China, France plus ‎Germany) in 2015.‎
‎“Our nation is committed to its obligations till the time that the other side is bound to its ‎obligations but if they aim to exit, they will be harmed,” he said in his address.‎
He said the US was conspiring against Iran by supporting unrests. “Our people said no ‎to them and deterred the Americans’ conspiracy by elevating their unity and solidarity,” ‎he said. ‎
He welcomed the UN General Assembly’s opposition to the US bid against Palestine ‎and said: “They wanted to declare Holy Quds as the capital of Zionist regime but the ‎world stood against this conspiracy.”‎
The President underlined resisting foreign or possible domestic pressures in a bid to ‎reform the structure of country’s economy.‎
He said the government was committed to fight air pollution in big cities, dust pollution ‎in some border provinces and also draught in cooperation with the regional countries.‎
President Rouhani referred to the progress made in the country in various fields saying ‎that, for the first time, Iran was recovering more oil from the joint oil fields with Qatar, ‎south of Iran .‎
Elaborating on the government achievements, he said that Iran’s gas production from ‎the joint gas fields with Qatar in South Pars has increased from 285 mcm to 553 mcm. ‎
Minister Counselor of the Iranian foreign ministry Dr Mohammed Ajam told The ‎Nation that President Rouhani’s offer to go to the referendum on important issues was ‎a big announcement and a ‘shock’ for the rivals.‎
‎ “For the first time after 40 years from revolution a high official like President Rouhani ‎said we should solve all important issue through referendum,” he said.‎
Dr Ajam said normalization of relation with the US and also issues like Hijab (cover) of ‎women are very sensitive issues between reformists and the hardliners,” he added. He ‎said several reformists had welcomed the President’s speech. ‎
He said under article 59 vital economic, political, social, and cultural issues can be ‎referred to the people through referendum or reference to direct public vote. ‎
‎“The request to appeal to public votes must be approved by two-thirds of the entire ‎representatives of the assembly,”Dr Ajam explained.‎

https://nation.com.pk/13-Feb-2018/no-one-can-divide-pakistan-iran-mashhad-mayor
https://nation.com.pk/14-Feb-2018/imam-raza-shrine-a-place-to-quench-spiritual-thirst-satiate-‎hunger
https://nation.com.pk/15-Feb-2018/ferdowsi-keeps-reciting-shahnameh
https://nation.com.pk/16-Feb-2018/neyshabur-rising-from-the-ashes

/?p=590

 نوشته  دکتر محمدعجم

دوره ۷، شماره ۱ – ( فصلنامه علمی و پژوهشی “پژوهش های سیاسی جهان اسلام ۱۳۹۶ )                   

شب فرهنگی گنابادی ها یا شوو چله  یا شب یلدا در فضای باز و سالن مصلی نژاد مشهد برگزار شد.

این دومین سال است که شب یلدا با سبک فرهنگ و سنت گنابادی ها در مشهد اجرا می شودگناباد به جغرافیای جنوب خراسان و منطقه قهستان تعلق دارد و جغرافیای خاص فرهنگی، تاریخی  در تمدن ایران قبل و بعد از اسلام است.

⭕️گزارش ارسالی یک خبرنگار تهرانی حاضر در “شُوو چلّه ” گنابادیها 👇

برای مأموریتی عازم مشهد بودم، دوست عزیز گنابادی ایی گفت فرصت کردی جشن شب چلّه همشهریان ما برو. توی دلم داشتم می گفتم ای بابا توی شهری که نمیذارین هیچ کنسرت و شادی باشه، مراسمتون میخواد چی باشه…انگار فکر منو خونده باشه گفت: همانطور که اگه مشهد رفتی و پیش آقا نرفتی مشهدت قبول نیست، مراسم ما هم اگر نرفتی مشهدت قبول نیست!

کارم مشهد تا عصر تمام شد ،آماده حرکت به سمت فرودگاه می شدم که موبایلم زنگ خورد؛ دوست بزرگوار گنابادی مجدددعوتم کرد حسّ فضولی خبرنگاریم هم کمک کرد تا با اکراه قبول کنم، گفتم چند دقیقه میرم، تشکری می کنم و زود میرم ازونجا فرودگاه…اما وقتی رسیدم فرهنگسرا و سراغ دوستم را گرفتم، ظاهراً بر اثر فشار کاری ،کارش به درمانگاه کشیده بود! با بی میلی سرگرم دیدن نمایشگاه محصولات سنتی و محلی شدم، اما نیم ساعتی سرگرمم کرد، انصافاً جذاب و قابل توجه بود، با صدای ساز و دهل داخل سالن شدم.

خلاصه سرتان را درد نیاورم آنقدر برنامه های مفرح و متنوع اجرا کردند که از برگشت به تهران فراموشم شده بود. برنامه هایی همچون: شعر محلی، موسیقی، آئینهای مقامی (ساز و دهلی)، شاهنامه خوانی، اوسونه (افسانه گویی) پای کرسی، کف زنی (نوعی بستنی خوشمزه و گیاهی زمستانی که فی المجلس آماده کردند) و…

انقدر جشنشان خوب و فاخر بود که همه مسئولین مشهد و استان را به انجا کشانیده بود؛ مسئولین گناباد و نماینده مجلسشان از تهران.

شهردار مشهد اشعار محلی گنابادی را با لهجه گنابادی خواند، سرکنسول ترکیه چه لذتی می برد و پذیرایی هم با کشمش و نخود و زنجفیلی و دمنوش های گیاهی براه بود؛ آخر سر هم آشی فوق العاده خوشمزه بنام آش لخشک سرو شد که هنوز مزه اش زیر زبانم است!

فکر کنم من آخرین نفری بودم که سالن را ترک کردم! چه شب به یادماندنی و چه جشن باشکوهی، چه مردمان با فرهنگ و مهمان نوازی، چه هنرمندان توانمندی، عوامل اجرایی و برنامه اجرایی منضبط و منظم، مجری روی صحنه ی بلندقامت! و مسلّط، همه چیز در حد عالی، چقدر استقبال نسل جوان دیدنی بود…
تهران فوراً با دوست گنابادی تماس گرفتم و ضمن تشکر گفتم من از امروز نه تنها در سطح وزارتخانه و همکاران که در سطح کشور یک مبلغ و مروج گناباد شما هستم! لذا وظیفه دانستم این گزارش را تهیه و منتشر کنم.

از برگزارکنندگان این جشن هم مجدداً و مقابل میهمان نوازی گنابادی های شریف و فرهنگ و تمدنتان تعظیم می کنم؛ شما بی نظیرید؛ جشن شوو چله تان هم بی نظیر بود؛ نه در خراسان که در کل کشور

با احترام . م .ع

ادله بسیار زیادی وجود دارد که نبرد حماسی مهم تاریخ کهن ایران بنام دوازده رخ در گناباد اتفاق افتاده علاوه بر شاهنامه منابع دیگری هم آنرا تایید می کنند کیخسرو ، گیو و گودرز مهمترین قهرمان های جنگ دوازده رخ هستند . ناصر خسرو می گوید کاریز گناباد را کیخسرو فرموده است کندن و   حمدالله_مستوفی از مورخان مشهور قرن_هشتم کتاب نزههالقلوب باب_شانزده  پس از شرح گناباد می نویسد قلعه ای در دو سوی شهر است که گیو پسر گودرز ان را ساخته است. می دانیم که گیو و گودرز و کیخسرو در جنگ دوازده رخ در گناباد بوده اند.

در گردهمایی بزرگ گنابادی های مقیم مشهد که همزمان با میلاد با سعادت پیامبر اعظم در سالن کارگران برگزار شد علاوه بر اجرای سنتهای گنابادی مانند کفبیخ و نمایش شیوه کار ساعت ابی یا فنجان و نمایش آثار و هنرهای دستی خیریه خواننده گنابادی آقای رهنما زیبدی به اجرای چند کار هنری شاد پرداخت همچنین استادرجبعلی لباف خانیکی پیشکسوت باستان شناسی گناباد و مدیرکل اسبق میراث فرهنگی خراسان در خصوص اینکه چرا گناباد را شهر اسطوره های کهن و خاستگاه تمدن کاریزی می نامیم سخنانی ایراد کردند
ایشان با اشاره به تاریخ کهن شفاهی و مکتوب گناباد در بخشی از سخنان خود گفتند گناباد از دوجهت نسبت به شهر های دیگر متمایز است اول اینکه یک اسطوره بزرگ تاریخی ایران کهن با گناباد پیوند دارد و صحنه نبرد سر نوشت سازی بوده که با درایت وحد اقل تلفات ؛ایرانیان در آن جنگ بر تورانیان غلبه یافتند وایران برای همیشه از شر دشمنان متجاوز مصون ماند و جنگی که فردوسی از ان با نام ۱۲ رخ یاد کرده و یکی از مهمترین حماسه های کهن و اسطوره ای ایران است که هم درسهای اخلاقی و سیاسی دارد و هم عبرتی و چراغ راه اینده است در این جنگ هدف ایران پیروزی با حداقل تلفات است و این امر با درایت و شجاعت بدست امد . جنگهای ایران و توران حقیقت دارد همانطور که جنگهای ایران و یونان حقیقت دارد برای جنگهای ایران و یونان اسناد بسیار زیاد است برای جنگهای ایران و توران اسناد کمتر هست  اما حقیقت دارد اگرچه بخش عمده آن با افسانه و اغراق همراه شده است .

دوم اینکه نخستین قنات در این شهر حفر شد وگنابادیها بزرگترین ومقدس ترین موهبت الهی یعنی آب یا مایه حیات را به بشریت ارزانی داشتند وگناباد خاستگاه تمدن قناتی شد و گناباد این افتخار را دارد که اولین اثر ثبت جهانی خراسان رضوی را به خود اختصاص داده است .
اینک آثار آن اقدامات بزرگ در گناباد باقیست وگنابادیها باید با رسیدگی به آن یادمانها وزنده کردن آن خاطرات تاریخی گذشته آن سرزمین اهورائی را پاس دارند. برای ارج گذاشتن به گذشته پر افتخار و برای جذب گردشگر باید کارهایی انجام شود از جمله ایجاد نماد هائی در محل صحنه جنگ دوازده رخ؛لاروبی قنات قصبه وباز کردن انسداد شاخه های مسدود؛ایجاد یک رصدخانه در گناباد وراه اندازی کارگاههای سفالگری ؛حداقل پاسداشت دانشمندان وهنر مندان کهن گنابادیست.

برآن شده ایم که یکی از اسطوره های کهن ایران، کشور اسطوره ها و کهن تر از تاریخ را در ‏خراسان زنده کنیم .‏
یکی از مهمترین حماسه های عبرت انگیز و پیروزی های ایران بر توران -نبرد دوازده رخ- که در ‏منطقه # زیبد_گناباد روی داده است و “کاریز” گناباد نیز با این اسطوره پیوند دارد، آنطور که ناصر ‏خسرو حکایت کرده است و آنطور که از شاهنامه در می یابیم . شاهنامه بیش از ۵ هزار بیت در ‏موضوع بزرگترین حماسه دوره کیانی بنام دوازده رخ دارد.‏
به همین منظور تصمیم داریم هر سال بین ۱۰ تا ۲۵ اردیبهشت مراسمی در #زیبد_گناباد برگزار کنیم ‏‏.‏
اسطوره #دوازده_رخ ، درس ها و عبرتها، جنگهای ایران و یونان و ایران و توران در منابع مختلفی ‏نقل شده و حقیقت دارد هرچندبر مبنای تاریخ شفاهی است و از روی ناچاری و ضرورت مقداری با ‏افسانه امیخته شده است ولی اساس ان بر واقعیت قرار دارد.‏

از تمامی دوستداران میراث فرهنگی و اسطوره ای ، خواهشمند است نظرات و پیشنهادات خود را ‏ارائه دهند و ما را در برگزاری هرچه با شکوهتر این رویداد و زنده نگهداشتن آن و شناساندن ‏اسطوره ها ، یاری فرمایند . این گروه برای همفکری در این راستا بوجود امده ست از ارسال مطالب نا مربوط و یا چت در مورد موضوعات دیگر پرهیز شود.

۴ تصویر از نبرد تن به تن دوازده رخ . تصاویر برگرفته از نسخه شاهنامه تهماسبی ۱۹۲۵  م . است در گالری آرتور آلمان . نبرد  بارته و کهرم  – (رخ دهم) نبرد رهام و بارمان- رخ پنجم. بیژن و روئین رخ ششم -نبرد هجیر  و سپهرُم

بر اساس شاهنامه نبرد تن به تن دو لشکر بصورت زیر انجام شد.

 در ابتدا بیژن گیو از سپاه ایران، هومان، برادر پیران، از سپاه توران را در نبردی تن به تن می‌کشد. سپس، یازده نبرد تن به تن رخ می‌دهد که در همه آنها سرداران ایرانی به پیروزی می‌رسند.

سردار  ایران **————————پهلوان توران

فریبرز کاوس از ایران  در مقابل کلباد ویسه

گیو گودرز       –  و گروی زره

گُرازه و  سیامک تورانی

فروهل و زنگله

رُهام گودرز و بارمان

بیژن گیو  و رویین پسر پیران

هَجیر دلاور (هژیر) و  سپَهرَم

زنگه شاوَران و   اَخواشت تورانی

گرگین میلاد و اندریمان

بَرته دلاور ایرانی و کُهرَم تورانی

گودرز و پیران ویسه

گُستهم با لَهاک و فرشیدورد.

****حماسه اسطوره نبرد ۱۲ رخ  در زیبَد گُناباد***‏

چنین گفت پهلوانی از دیار عجم

ندارم هراس از دشمن و از عدم

من ایرانیم جزو مردان مرد

 چشیدم همه روزگاران از گرم و سرد

زمانی که ایران چو افسانه بود

که رستم در ان روز مردانه بود

شنیدم که تورانیان خبیث آن زمان

هوس کرده تا گیرد از خاک ایرانمان

چو کیخسرو آن خسرو خسروان

شنید این خبر را بدون درنگ

به گودرز آن شیر مرد و چابک پلنگ   

بفرمود تا گردد او سوی میدان روان

روان گشت گودرز با لشکرش بی درنگ

سوی‌پیر تورانیان همچو ببر و پلنگ

چو گودرز نزدیک زیبَد رسید

سران را زلشکر همی برگزید.‏

فرستاد او سوی پیران پیام

که تسلیم ما شو و ننما قیام

نکردند آنان به گودرز گوش

و شیحه نمودند چو اسب چموش

به رزمگاه زیبد خرامید سپاه

در و دشت از ایشان کبود و سیاه

به تدبیر گودرز آن مرد نیک زمان

بماند لشکرش  از گزند در امان

مقرر نمود او در آن روز سرد

سران سپاهش نمایند نبرد

دوازده سپهدار از ایرانیان

دوازده سپهدار تورانیان

بجنگند رخ در رخ و شانه در شانه ای

مشخص شود غالب جنگ افسانه ای

فریبرز کاووس ایرانی آن مرد مرد

برفت سوی گُلباد وَیسه و کردی نبرد

غباری هوا خواست از دور دشت

به دژخیم تورانی او چیره گشت

چو گُرد گران گیو عزم میدان بکرد

و گُروی زِره را صدایش بکرد

بگفت او ایا دشمن خیره سر

بیا سمت من نوکر بی پدر

چو شمشیر او از نیامش کشید

سر دشمن از تن همی بر کشید

گُرازه چو بگرفت بیرق به دست

سیامک به یک آن در هم شکست

چو قرعه به نام فُروهَل گرفت

تن زنگُله آتش اندر گرفت

دگر نامدار دلیر وطن آن رُهام

بجنگید مردانه با  بارمان

چو نوبت به سردار بیژن رسید

دگر چشم رُویین جایی ندید

هُجیر دلاور به میدان رسید 

سپَهرَم دگر خواب ایران ندید.‏

سپس عزم میدان نمود زَ نگه شاوران

برافکند اَخواست تورانیان از میان

سپهدار گُرگین میلاد ناب

بجنگید با اَندریمان بسان عقاب

کنون نوبت بَرته است ای عزیز

که با کُهرم آید نماید ستیز

چنان حمله ای کرد برته دلیر

کشید دشمنش را زاسبش به زیر

کنون سرنوشت دست گستهم بود

که فرشیدورد از میان بر درد

چنان حمله ای سمت دشمن نمود

به فرقش زد او نیزه اش را عمود

نهایت چو نوبت به پیران ویسه رسید

و گودرز  ایرانی را در مقابل بدید

فرار کرد پیران به کوه سیاه

و تورانیان را نماندش سپاه

پی او روان گشت گودرز شیر

و او را بکشت با کمانش و تیر

درین وقت شادی نکردن بد است

شه خسروان در ره زیبد است. ‏

چو کی خسروش سوی  زیبد رسید

به شکرانه جنگ نقشی کشید

بفرمود او تا که کندند قنات

دل مردمان شد بسان نبات

کنون بعد این سالیان دراز

قناتش شده شهره عام باز

الا ای عزیزان همشهریم

و یا ای یاوران خراسانی ام

تو باید به پاس ۱۲ رخ پهلوان

به یاد همان خسرو خسروان

زمیراث آنان حفاظت کنی

به حفظ نشانش تو عادت کنی

‏۱۳۹۶/۰۹/۱۰‏

علی قلی پور** زیبَد گُناباد ** خراسان رضوی

انجمن میراث فرهنگی زیبد

لینک گروه ‏برای عضویت: ‏https://t.me/joinchat/A43nXAfJMSukdfqYA37qmg

مکان جنگ نیزک ترخان و یزدگرد و قلعه دوازده رخ زیبد

اولین فستیوال ۱۲ رخ در مجموعه قلعه زیبد برگزار شد.

کارشناس مسائل هند

مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC

روابط  و روسیه  دو دوره متمایز را پشت سر گذاشته دوره دوستی استراتژیک با اتحاد جماهیر شوروی و دوره  بعد از فروپاشی ، از دهه ۱۹۹۰میلادی به مرور نفوذ احزاب چپ در  کم رنگ شده است و بیشتر احزاب ناسیونالیست و ملی گرای ی  بر نفوذ خود افزوده اند در نتیجه گسترش روز افزون روابط  با امریکا و دول غربی ، روسیه دوران دشواری را در   طی می کند و در نتیجه با دور شدن پاکستان از روسیه بسمت پاکستان که رقیب یا دشمن  هست گام های محکم تری بر می دارد، اما با این وجود هنوز روابط  و روسیه بخصوص در زمینه نظامی محکم است و جایگاه مهمی در دکترین سیاست خارجی روسیه دارد. در  سیاست خارجی روسیه توجه به  حول شش عنصر : سیاسی و امنیتی- تسلیحات- انرژی و ‏نیروگاهها، اقتصاد و تجارت- علوم و فناوری فضایی و فرهنگ  تعریف شده است. بر این مبنا محورهای ذیل مورد توجه ‏روسها  در تعامل با وستان می باشند: ‏

‏- حفظ جایگاه  و تحکیم مواضع روسیه در بازار تسلیحات . ‏

‏- افزایش سهم محصولات فناوری و دستاوردهای علمی در صادرات روسیه. ‏

‏- توسعه پروژه های مشترک انرژی و نفت و گاز. ‏

‏- اجرای پروژه های مشترک با  در زمینه تولید دی اکسید تیتان. ‏

‏- طراحی و شروع تولید هواپیمای ترابری و نظامی. ‏

‏- همکاری در زمینه های مخابرات ، هوا- فضا و توسعه سیستم  جی پی اس موسوم  به گلوناس در . ‏

‏- تاسیس مراکز مشترک علمی و فنی. ‏

‏- روابط خوب و سنتی  و شوروی طی دوران جنگ سرد پس زمینه و بستر بسیار مناسبی برای ادامه تعاملات ‏سازنده طرفین در دوران پس از فروپاشی شوروی بوده است. پیمان  دوستی راهبردی  و شوروی که ‏مربوط به سال ۱۹۷۱ است همچنین حمایت شوروی از   در جنگ این کشور با چین در سال ۱۹۶۲ و یا ‏ثبات قدم روسها در حمایت از مواضع   در قضیه کشمیر از بهترین مصادیق  تفاهم طرفین در دوران ‏جنگ سرد بوده است. – شخص پوتین نقشی مهم و ویژه در گسترش روابط دو جانبه  و روسیه طی ‏بیست  سال گذشته داشته است. در روسیه مشهور است که پوتین در زمان ریاست جمهوری  یلتسین کمک ‏زیادی به بهبود روابط دو جانبه  و روسیه در فضای پس از فروپاشی  شوروی نمود. پوتین از سال ۲۰۰۰ ‏تاکنون در مقام رئیس جمهور یا نخست وزیر روسیه در  مجموع شش مرتبه به  سفر کرده است. در سال ‏‏۲۰۰۰ بیانیه روابط راهبردی مشارکتی  میان روسیه و  به امضا رسید.  امضای بیاینه همکاریهای راهبردی ‏میان روسیه و   ‏

مهمترین ثمره تلاشهای پوتین در محور  بوده است. بر اساس پیمان یاد شده نشست  سران همه ساله ‏مرتبا برگزار شده است. پوتین در سال ۲۰۰۴ اعلام کرد کهوستان از  نظر ژئوپولیتیکی و راهبردی شریک ‏شماره یک روسیه است. ‏

‏- ارزش مبادلات تسلیحاتی میان  و روسیه در فاصله زمانی ۲۰۱۰-۲۰۰۰ رقم ۳۰  میلیارد دلار بوده ‏است بنابراین روسیه در فاصله زمانی یاد شده ۷۰% از کل بازار  تسلیحاتی  را در اختیار گرفته بود. ‏

‏-  ارزش مبادلات تجاری فی مابین در سال ۲۰۱۲ رقم ۱۰ میلیارد دلار برآورد شده است.  ‏

ج- مصادیق بارز همکاریهای روسیه و : ‏

‏- پروژه های مشترک تولید موشک براموس، نوسازی جنگنده های سوخو- ۳۰ و امضای  قراردادهای خرید ‏تسلیحاتی از جمله قرارداد ۴میلیارد دلاری خرید جنگنده های نوین  سوخو-۳۰ ‏

‏- شروع دور تازه ای از همکاری های فی مابین در عرصه بین المللی خاصه در قالب گروه  بریکس. ‏

‏-همکاریهای مشترک امنیتی علیه افراط گرائی و تروریزم.  ‏

‏-  نیروگاه اتمی کودانکولام در جنوب  همچنین همکاریهای فی مابین در امور نفتی  در ساخالین روسیه ‏یا همکاریهای مشترک در تولید برق و مونتاژ اتومبیل در وستان  یا سرمایه گذاریهای شرکتهای روسی در ‏زمینه ‏مخابرات از دیگر موارد همکاری است. ‏

‏- شرکت روسی آل روسا که در زمینه الماس و جواهرات فعالیت می کند سالانه یک  میلیارد دلار الماس به ‏ می فروشد. ‏

‏-  سالانه بیشتر از ۸۰۰ میلیون دلار دارو به روسیه صادر می کند.

‏

 موانع موجود بر سر راه گسترش تعاملات  و روسیه: ‏

‏- پیمان همکاریهای راهبردی  و آمریکا که سمبل نزدیکی هر چه بیشتر دهلی نو به واشنگتن بوده است. ‏

‏- کاهش تدریجی و قابل توجه سهم روسیه در بازارهای تسلیحاتی . (تمایل  به  تنوع سازی و نو سازی در ‏سلاحهایش، آماده نبودن روسیه برای صدور جدیدترین و مرغوبترین  سلاحهای پیشرفته خود به  بخاطر فقدان تولید ‏انبوه از جمله دلایل اصلی کاهش تدریجی سهم ‏روسیه در بازارهای  سلاح وستان بوده است).  ‏

‏- قوی و فعال شدن لابی غربگرا در وستان بخاطر افزایش همکاریهای اقتصادی،  سیاسی و امنیتی  با ‏آمریکا و غرب و مانع تراشی لابی مزبور بر سر راه گسترش  تعاملات فی مابین با روسیه از موارد واگرایی است.  ‏

‏- بروز مشکلات فنی  در اجرای پروژه های مهم همکاری های علمی و فنی میان دو کشور  (  نظیر نیروگاه ‏اتمی کودانکولام، سرمایه گذاری حداقل ۳ میلیارد دلاری روسیه در بخش  مخابراتی  ‏telecom‏ وستان و ‏یا بروز برخی مشکلات و اختلافات بر سر راه پروژه های  همکاری نظامی مانند تولید مشترک جنگ افزارهای ‏پیشرفته و سنگین مانند ساخت  جنگنده های نسل پنجم یا ناو هواپیمابر (( ویکرامادیتا)) یا زیردریائی های ‏پیشرفته). ‏

‏-  رویکرد خاص روسها در عدم صدور فناوریهای پیشرفته نظامی به خارج از این کشور دلیل اصلی برآورده نشدن ‏بسیاری از انتظارات ی ها از روسیه بوده است. ‏

‏- مبادلات تجاری  و روسیه در مقایسه با مبادلات تجاری این دو کشور با چین و  کشورهای غربی شایسته ‏روابط دو جانبه این دو کشور نمی باشد. ‏

‏-  بر خلاف روسیه و چین مخالف کشیده شدن پای گروه بریکس در پرونده های داغ  و حساس جهانی ‏مثل سوریه است. ‏

‏- روابط روسیه و  فاقد زمینه های کافی همگرائی و همپوشانی است. زیرا  و  روسیه هر دو نیازمند ‏سرمایه و فناوری غربی هستند و نکته مهمتر آنکه بواسطه حائل بودن رقبا و دشمنان  در حدفاصل ‏مرزهای روسیه با وستان امکان انتقال نفت و گاز روسیه به وستان توام با ریسک بالائی است.  ‏

روسیه اگر اقدام به احداث سالانه یک نیروگاه  هسته ای برای تولید هزار مگاوات برق بمدت ۱۸ سال نماید‎ , ‎جمعا ۲۰ نیروگاه هزار مگاواتی برای  احداث خواهد کرد. ارزش این قرار داد دو و نیم  میلیارد دلار برآورد ‏شده است.بدین ترتیب روسیه تا سال ۲۰۳۰ حدود ۴۵ میلیارد دلار  بدست خواهد اورد و ۲۰% تولید برق در ‏وستان را هم نصیب خود خواهد کرد.   ‏

‏- پیمان راهبردی  و آمریکا: روسها در واکنش به یک دهه پیمان همکاریهای  راهبردی میان  و امریکا ‏به سابقه حداقل ۶۰ ساله تعاملات راهبردی و نزدیک خود با  اشاره می کنند. با اینحال روسها در ازای ‏پیمان یاد شده میان  و امریکا بتدریج  اماده می شوند تا ضمن رعایت حساسیتهای وستان برخی ‏سیگنالها را برای پاکستان  ارسال نمایند.   ‏