مستند قنات قصبه گناباد رویکردی جهانی دارد

حمید توکلی‌فر در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در حاشیه نمایش مستند «قنات قصبه گناباد» که روز گذشته با حضور دکتر محمدعجم  و دارنده اولین مقاله فارسی منتشر شده در اینترنت در زمینه قنات و ساعت آبی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی برگزار شد، اظهار کرد: ساخت این مستند سفارشی از سوی اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گناباد بود.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه دارای پیشینه و تمدنی با سابقه هستیم، بر همین اساس نیاز به ساخت این مستند احساس شد تا به دیگران این تمدن بزرگ را بشناسانیم و تا هنگامی‌که این گونه اقدامات صورت نگیرد، دیگران چگونه می‌توانند بدانند که ما چه تمدن و پیشینه بزرگی داشته‌ایم.

توکلی‌فر با بیان اینکه بیشترین کاریزهای موجود در کشور در خراسان‌رضوی وجود دارد که از این میان می‌توان به قنات قصبه گناباد اشاره کرد، افزود: قنات قصبه گناباد از قنات‌های عجیب و باشکوهی است که آن‌ها را به قنات ثلاثه می‌شناسند.

این مستندساز عنوان کرد: با توجه به اینکه این مستند، اثری علمی است انتظار نداشتم که مخاطبان عام هم نسبت به این اثر واکنش نشان دهند و به آن علاقه‌مند شوند و با آن ارتباط برقرار کنند.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو به بی توجهی مسئولین در این زمینه اشاره و تصریح کرد: متاسفانه به آثار تاریخی و میراث فرهنگی این دیار به گونه‌ای که باید و شاید توجه چندانی نمی‌شود چرا که بودجه پژوهشی برای شناخت قنات قصبه گناباد در نظر گرفته نشده است، به دلیل اینکه بازکردن چاه‌های این قنات‌ها و پژوهش آن‌ها هزینه‌هایی دارد که این امر نیز با چالش‌هایی مواجه است و متاسفانه مسئولین امر نسبت به این موضوع بی توجهی نشان‌ می‌دهند.

توکلی‎فر اضافه کرد: اگر آن‌ها را به عنوان مفاخر فرهنگی به گردشگران معرفی و آن‌ها را نیز جذب این آثار کنیم می‌توانیم شاهد اتفاقات بهتری در زمینه جذب گردشگر باشیم که متاسفانه بستری برای اینگونه کارها صورت نمی‌گیرد.

این مستندساز با اشاره به اینکه غربی‌ها بیشتر از ما این گنج‌های گرانبها را قدر می‌شناسند تاکید کرد: این در حالی است که متاسفانه بسیاری از مسئولین از کنار این موضوعات مهم به راحتی عبور می‌کنند که این بی توجهی منجر به  تخریب قنات‌ها می‌شود و همچنین اجازه می‌دهند که قنات‌ها خشک و متروکه شوند.

وی گفت: من به عنوان مستندسازی که در خراسان رضوی مشغول کار هستم علاقه دارم که مخاطبان خودمان به داشته‌هایی که مربوط به خودشان از جمله کاریز شهر گناباد است، آشنایی بیشتری پیدا کنند، اما شاید این اهتمام در متولیان فرهنگی وجود نداشته باشد و نباید نسبت به برخی از میراث‌های معنوی خودمان که متعلق به نسل امروزی و به‌نوعی دلگرمی و اعتماد به نفس ما است، بی تفاوت باشیم.

دکتر عجم با فاخر خواندن مستند قنات گناباد گفت اگر به تاریخ کهن و اسطوره ای این قنات نیز اشاره میشد بخصوص داستان حماسه دوازده رخ  و حضور گیو و گودرز و کیخسرو  در گناباد و اشاره به مستندات تاریخی که کاریزها و قلعه های گناباد را به این چهره ها منسوب کرده اند این مستند جذاب تر میشد. همچنین به ابزار بسیار مهمی همچون پنگان یا ساعت آبی باید اشاره میشد دکتر عجم با شرح عملکرد ساعت ابی گفت اختراع این ابزار ساده اختلافات و نزاعها بر سر چگونگی و مقدار سهم اب پایان داد و سهام را تقسیم بندی زمانی کرد.قبل از ان هر فرد مقدار آبی را که برای باغ و زمین خود استفاده می کرد بر حسب تقریبی و غیر دقیق بود که منجر به نزاع می شد کاربرد این دستگاه ساده و دقیق از زمان اسکندر مقدونی و توسط مورخینی مانند کالیستنس در ایران گزارش شده است .دکتر عجم گفت کسانیکه این قناتهای شگفت آور را کنده اند و در طول مسیر آن صدها چاه حفر کردند ایمان و باور عمیقی داشته اند و از یک پشتکار همراه با ارزشهای دینی  برخوردار بوده اند.

انتهای پیام