موانع موجود در گسترش تعاملات هند و روسیه | پژوهشهای ایرانی

موانع موجود در گسترش تعاملات هند و روسیه

کارشناس مسائل هند

مرکز بین المللی مطالعات صلح – IPSC

روابط  و روسیه  دو دوره متمایز را پشت سر گذاشته دوره دوستی استراتژیک با اتحاد جماهیر شوروی و دوره  بعد از فروپاشی ، از دهه ۱۹۹۰میلادی به مرور نفوذ احزاب چپ در  کم رنگ شده است و بیشتر احزاب ناسیونالیست و ملی گرای ی  بر نفوذ خود افزوده اند در نتیجه گسترش روز افزون روابط  با امریکا و دول غربی ، روسیه دوران دشواری را در   طی می کند و در نتیجه با دور شدن پاکستان از روسیه بسمت پاکستان که رقیب یا دشمن  هست گام های محکم تری بر می دارد، اما با این وجود هنوز روابط  و روسیه بخصوص در زمینه نظامی محکم است و جایگاه مهمی در دکترین سیاست خارجی روسیه دارد. در  سیاست خارجی روسیه توجه به  حول شش عنصر : سیاسی و امنیتی- تسلیحات- انرژی و ‏نیروگاهها، اقتصاد و تجارت- علوم و فناوری فضایی و فرهنگ  تعریف شده است. بر این مبنا محورهای ذیل مورد توجه ‏روسها  در تعامل با وستان می باشند: ‏

‏- حفظ جایگاه  و تحکیم مواضع روسیه در بازار تسلیحات . ‏

‏- افزایش سهم محصولات فناوری و دستاوردهای علمی در صادرات روسیه. ‏

‏- توسعه پروژه های مشترک انرژی و نفت و گاز. ‏

‏- اجرای پروژه های مشترک با  در زمینه تولید دی اکسید تیتان. ‏

‏- طراحی و شروع تولید هواپیمای ترابری و نظامی. ‏

‏- همکاری در زمینه های مخابرات ، هوا- فضا و توسعه سیستم  جی پی اس موسوم  به گلوناس در . ‏

‏- تاسیس مراکز مشترک علمی و فنی. ‏

‏- روابط خوب و سنتی  و شوروی طی دوران جنگ سرد پس زمینه و بستر بسیار مناسبی برای ادامه تعاملات ‏سازنده طرفین در دوران پس از فروپاشی شوروی بوده است. پیمان  دوستی راهبردی  و شوروی که ‏مربوط به سال ۱۹۷۱ است همچنین حمایت شوروی از   در جنگ این کشور با چین در سال ۱۹۶۲ و یا ‏ثبات قدم روسها در حمایت از مواضع   در قضیه کشمیر از بهترین مصادیق  تفاهم طرفین در دوران ‏جنگ سرد بوده است. – شخص پوتین نقشی مهم و ویژه در گسترش روابط دو جانبه  و روسیه طی ‏بیست  سال گذشته داشته است. در روسیه مشهور است که پوتین در زمان ریاست جمهوری  یلتسین کمک ‏زیادی به بهبود روابط دو جانبه  و روسیه در فضای پس از فروپاشی  شوروی نمود. پوتین از سال ۲۰۰۰ ‏تاکنون در مقام رئیس جمهور یا نخست وزیر روسیه در  مجموع شش مرتبه به  سفر کرده است. در سال ‏‏۲۰۰۰ بیانیه روابط راهبردی مشارکتی  میان روسیه و  به امضا رسید.  امضای بیاینه همکاریهای راهبردی ‏میان روسیه و   ‏

مهمترین ثمره تلاشهای پوتین در محور  بوده است. بر اساس پیمان یاد شده نشست  سران همه ساله ‏مرتبا برگزار شده است. پوتین در سال ۲۰۰۴ اعلام کرد کهوستان از  نظر ژئوپولیتیکی و راهبردی شریک ‏شماره یک روسیه است. ‏

‏- ارزش مبادلات تسلیحاتی میان  و روسیه در فاصله زمانی ۲۰۱۰-۲۰۰۰ رقم ۳۰  میلیارد دلار بوده ‏است بنابراین روسیه در فاصله زمانی یاد شده ۷۰% از کل بازار  تسلیحاتی  را در اختیار گرفته بود. ‏

‏-  ارزش مبادلات تجاری فی مابین در سال ۲۰۱۲ رقم ۱۰ میلیارد دلار برآورد شده است.  ‏

ج- مصادیق بارز همکاریهای روسیه و : ‏

‏- پروژه های مشترک تولید موشک براموس، نوسازی جنگنده های سوخو- ۳۰ و امضای  قراردادهای خرید ‏تسلیحاتی از جمله قرارداد ۴میلیارد دلاری خرید جنگنده های نوین  سوخو-۳۰ ‏

‏- شروع دور تازه ای از همکاری های فی مابین در عرصه بین المللی خاصه در قالب گروه  بریکس. ‏

‏-همکاریهای مشترک امنیتی علیه افراط گرائی و تروریزم.  ‏

‏-  نیروگاه اتمی کودانکولام در جنوب  همچنین همکاریهای فی مابین در امور نفتی  در ساخالین روسیه ‏یا همکاریهای مشترک در تولید برق و مونتاژ اتومبیل در وستان  یا سرمایه گذاریهای شرکتهای روسی در ‏زمینه ‏مخابرات از دیگر موارد همکاری است. ‏

‏- شرکت روسی آل روسا که در زمینه الماس و جواهرات فعالیت می کند سالانه یک  میلیارد دلار الماس به ‏ می فروشد. ‏

‏-  سالانه بیشتر از ۸۰۰ میلیون دلار دارو به روسیه صادر می کند.

 موانع موجود بر سر راه گسترش تعاملات  و روسیه: ‏

‏- پیمان همکاریهای راهبردی  و آمریکا که سمبل نزدیکی هر چه بیشتر دهلی نو به واشنگتن بوده است. ‏

‏- کاهش تدریجی و قابل توجه سهم روسیه در بازارهای تسلیحاتی . (تمایل  به  تنوع سازی و نو سازی در ‏سلاحهایش، آماده نبودن روسیه برای صدور جدیدترین و مرغوبترین  سلاحهای پیشرفته خود به  بخاطر فقدان تولید ‏انبوه از جمله دلایل اصلی کاهش تدریجی سهم ‏روسیه در بازارهای  سلاح وستان بوده است).  ‏

‏- قوی و فعال شدن لابی غربگرا در وستان بخاطر افزایش همکاریهای اقتصادی،  سیاسی و امنیتی  با ‏آمریکا و غرب و مانع تراشی لابی مزبور بر سر راه گسترش  تعاملات فی مابین با روسیه از موارد واگرایی است.  ‏

‏- بروز مشکلات فنی  در اجرای پروژه های مهم همکاری های علمی و فنی میان دو کشور  (  نظیر نیروگاه ‏اتمی کودانکولام، سرمایه گذاری حداقل ۳ میلیارد دلاری روسیه در بخش  مخابراتی  ‏telecom‏ وستان و ‏یا بروز برخی مشکلات و اختلافات بر سر راه پروژه های  همکاری نظامی مانند تولید مشترک جنگ افزارهای ‏پیشرفته و سنگین مانند ساخت  جنگنده های نسل پنجم یا ناو هواپیمابر (( ویکرامادیتا)) یا زیردریائی های ‏پیشرفته). ‏

‏-  رویکرد خاص روسها در عدم صدور فناوریهای پیشرفته نظامی به خارج از این کشور دلیل اصلی برآورده نشدن ‏بسیاری از انتظارات ی ها از روسیه بوده است. ‏

‏- مبادلات تجاری  و روسیه در مقایسه با مبادلات تجاری این دو کشور با چین و  کشورهای غربی شایسته ‏روابط دو جانبه این دو کشور نمی باشد. ‏

‏-  بر خلاف روسیه و چین مخالف کشیده شدن پای گروه بریکس در پرونده های داغ  و حساس جهانی ‏مثل سوریه است. ‏

‏- روابط روسیه و  فاقد زمینه های کافی همگرائی و همپوشانی است. زیرا  و  روسیه هر دو نیازمند ‏سرمایه و فناوری غربی هستند و نکته مهمتر آنکه بواسطه حائل بودن رقبا و دشمنان  در حدفاصل ‏مرزهای روسیه با وستان امکان انتقال نفت و گاز روسیه به وستان توام با ریسک بالائی است.  ‏

روسیه اگر اقدام به احداث سالانه یک نیروگاه  هسته ای برای تولید هزار مگاوات برق بمدت ۱۸ سال نماید‎ , ‎جمعا ۲۰ نیروگاه هزار مگاواتی برای  احداث خواهد کرد. ارزش این قرار داد دو و نیم  میلیارد دلار برآورد ‏شده است.بدین ترتیب روسیه تا سال ۲۰۳۰ حدود ۴۵ میلیارد دلار  بدست خواهد اورد و ۲۰% تولید برق در ‏وستان را هم نصیب خود خواهد کرد.   ‏

‏- پیمان راهبردی  و آمریکا: روسها در واکنش به یک دهه پیمان همکاریهای  راهبردی میان  و امریکا ‏به سابقه حداقل ۶۰ ساله تعاملات راهبردی و نزدیک خود با  اشاره می کنند. با اینحال روسها در ازای ‏پیمان یاد شده میان  و امریکا بتدریج  اماده می شوند تا ضمن رعایت حساسیتهای وستان برخی ‏سیگنالها را برای پاکستان  ارسال نمایند.   ‏

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.