دومین نهضت خلیج فارسی. بیش از ۴ میلیون اعتراض | پژوهشهای ایرانی

دومین نهضت خلیج فارسی. بیش از ۴ میلیون اعتراض

دومین موج همبستگی عمومی ایرانیان در دفاع از اصالت نام خلیج فارس

اولین موج همبستگی ایرانی در سال ۱۳۸۳ وقتی رقم خوردکه یک موسسه آمریکایی برای اولین بار در اطلس خود نام جعلی را اضافه کرد موج اعتراضی ایرانی ها و تهیه طومار ۱۲۴ هزار امضایی رکورد یک پتیشن را شکست و هم موسسه را وادار به عذر خواهی کرد و هم  منجر به وادار شدن دولت ایران به نام گذاری روز ملی خلیج فارس شد. اما دومین موج نیز با اشتباه یک آمریکایی و اینبار رئیس جمهور روی داد.

کاربران ایرانی شبکه اجتماعی اینستاگرام، پس از ۱۷ روز که از نظردهی آنها زیر یکی از عکس‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا می‌گذشت، توانستند یک رکورد تازه ثبت کنند. حرکتی که با اعتراض آنها به استفاده از نام دیگری برای خلیج فارس، از سوی آقای ترامپ آغاز شد.

این اولین بار نیست که کاربران ایرانی در فضای مجازی کارزاری به راه می‌اندازند و با لایک کردن یا پسندیدن یک مطلب و یا نظر دادن و کامنت گذاشتن پای مطالب،‌خبر ساز می شوند. اما این  اولین بار  هست که  فعالیت مجازی این کاربران رکوردساز شده است و از مرز ۴ میلیون گذشته است. در فضای مجازی تا کنون تعداد کامنت زیر یک عکس به این رقم نرسیده بود و یک رکورد تازه محسوب می شود

 دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در جریان سخنرانی جمعه شب تاریخ ۲۱مهر ۱۳۹۶ خود درباره توافق هسته‌ای ایران، در زمان انتقاد از رویکردهای منطقه‌ای ایران، تهران را به ناآرام کردن منطقه خلیج ع…. متهم کرد. استفاده  ترامپ از صفت عربی به جای فارس، بلافاصله،   عمدا و آگاهانه ارزیابی شد و  موج گسترده‌ای از اعتراض‌ها را در میان شهروندان ایرانی برانگیخت. از حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران گرفته تا کاربران فارسی زبان پرشمار شبکه‌های اجتماعی از نادانی و ضعف دانش جغرافیای رئیس جمهوری آمریکا انتقاد کردند.

در پی انتشار سخنان ضد ایرانی دونالد ترامپ که همزمان و زنده از شبکه های مختلف پخش شد،  در صفحه رسمی وی در شبکه اجتماعی اینستاگرام، کاربران ایرانی در مدت یک روز با درج بیش از ۲ میلیون کامنت، نسبت به این سخنان اعتراض کردند. همچنین با هشتگ های مختلف از جمله هشتک #persian_gulf و خلیج فارس و ترامپ دروغگو  و انتشار توئیت چند میلیون بار حقانیت و ضرورت کاربرد درست نام کهن خلیج فارس را یاد آوری کردندالبته وب سایت کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا متن سخنرانی وی را منتشر کرد که در آن نام اصلی خلیج فارس بکار رفته بود.  یورو نیوز  روز بعد طی مقاله نوشت ترامپ عمدا نام خلیج فارس را تحریف کرد.

واکنش‌های رسمی

آقای روحانی در همان ابتدای سخنرانی خود گفت: جغرافیا را هم باید مطالعه کنند، چطور یک رییس جمهور اسم خلیج معروف، تاریخی و جهانی را هنوز یاد نگرفته است همان خلیج فارسی که متاسفانه ناوگان‌های آمریکایی، بی‌جهت و مداوم در این منطقه رفت و آمد می‌کنند، لااقل از نظامیان خودش می‌پرسید که در نقشه‌هایی که دست آنان هست، نقشه‌هایی که دست خلبان‌های خودش است، اسم این خلیج را چگونه نوشته اند؟ بنابراین جغرافیا را هم باید بیشتر مطالعه کنند.

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در واکنش به سخنان آقای ترامپ با ارسال توییتی از نام خلیج فارس استفاده کرد.

No wonder supporters of Trump’s inane Iran speech are those bastions of democracy in the Persian Gulf: KSA, UAE & Bahrain.

جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز در بیانیه خود از تحریف نام تاریخی خلیج فارس انتقاد و تاکید کرد که استفاده از عناوین مجعول بیش از آنکه خدشه ای بر این نام باشکوه وارد کند اوج نادانی و حماقت گویندگانش را نشان می‌دهد.

واکنش شخصیتهای فرهنگی و علمی و هنرمندان

اکثر هنرمندان و چهره های هنری و ادبی و سیاسی نیز در وبلاگها و صفحات اجتماعی خود در این خصوص واکنش نشان دادند صفحات اجتماعی مرکز مطالعات خلیج فارس و کانال تلگرامی ان دهها نقشه و سندی را که قبلا هم منتشر کرده بود مجددا یاد آوری نمود چند نمونه از اسناد کانال تگرامی موسسه غیر دولتی مطالعات خلیج فارس از جمله مدال آمریکایی موسوم به کهنه سربازان و قهرمانال جنگ خلیج فارس و سنگ نوشته های مقبره کشته شدگان آمریکایی جنگ را شبکه خبر و شبکه دو صدا و سیمای جمهوری اسلامی هم نشان داد.

مقامات نظامی و چهره های محبوب سینمایی ایران  نیز هرکدام واکنش هایی را منعکس کردند.

خبر آنلاین از قول دکتر محمد عجم پیشنهاد دهنده روز ملی خلیج فارس در سال ۱۳۸۱ و در کتاب ” خلیج فارسی نامی کهن تر از تاریخ و میراث معنوی منتشره در در شهریور ۱۳۸۳ نویسنده کتاب اسناد نام خلیج فارس نوشت” «وقتی او یک نام  کهن و مستند تاریخی که در تمام زمانها و مکانها از ابتدای تاریخ به طور مستمر و از جمله در ایالات متحده آمریکا تا کنون مترادف با نام  خلیج فارس نامیده شده را اشتباه قرائت می کند مسلم است سایر ادعاهای وی نیز خالی از مصداقیت ارزیابی خواهد شد.

خشم و شوخی در فضای مجازی

بلافاصله پس از سخنرانی آقای ترامپ کاربران شبکه‌های اجتماعی به استفاده از نام خلیج ع…. واکنش نشان دادند و با انتشار متن و تصاویر مختلف، کارتون های مضحک و یا شوخی های کوچه بازاری از جمله دستکاری در نام شهرهای آمریکا بر روی نقشه گوگل و نامیدن آنها به نام شهرها و روستاهای  ایرانی مانند خراسان،تبریز، همدان و ….  و تغییر نام  ایالتهای آمریکا در ویکی پدیا  از این سخن انتقاد کردند.

ویدئویی که در آن روسای جمهوری پیشین آمریکا از نام خلیج فارس استفاده می‌کنند بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی داشت.

واکنش عمومی به استفاده از نام خلیج عربی تازگی ندارد، بویژه با گسترش اینترنت عموم مردم به راحتی می توانند اعتراض خود را مطرح کنند. نخستین واکنش عمومی از این دست هنگامی بود که نشنال جئوگرافیک در آبان ۱۳۸۳  از نام خلیج عربی در اطلس خود استفاده کرد. با اینکه در آن زمان اینترنت به صورت گسترده در اختیار عموم مردم قرار نداشت اما هزاران نفر از کاربران، سیل اعتراض‌های خود را به سمت این موسسه روانه کردندو یک طومار اینترنتی اعتراضی با ۱۲۴ هزار امضا جمع کردند تا جایی که سرانجام نشنال جئوگرافیک ضمن عذرخواهی، اطلس را تصحیح و نام خلیج فارس را استفاده کرد.

تحریف نام خلیج فارس، تحریف تاریخ یا تلاش برای برتری ژئوپولیتیکی؟

یورو نیوز در وب سایت خود نوشته است” به هر روی با توجه به تاریخ دو هزار و چند صد ساله نام خلیج فارس، استفاده از  خلیج ع…، خلیج یا خلیج فارسی-عربی تازگی دارد. به نظر می‌رسد نخستین بار نام خلیج ع… در دوران شکل گیری ناسیونالیسم عرب و زمانی مطرح شد که جمال عبدالناصر، رئیس جمهوری اسبق مصر در یکی از سخنرانی‌هایش از این نام استفاده کرد.تا پیش از آن هیچ ردی از سایر نام‌هایی که این روزها مرسوم شده در اسناد و مکاتبات حتی عربی  به چشم نمی‌خورد. یکی از اسناد قابل توجه در این ‌زمینه فرمان سلطنتی عربستان سعودی: درباره حقوق دریاهاست که در سال ۱۹۵۸ صادر شده، در همان ماده نخست نام خلیج فارس، و نه اسامی دیگر، آورده شده است. یورو نیوز در ادامه می نویسد تا کنون نیز رهبران کشورها به ویژه رئیسان جمهور آمریکا همواره از نام خلیج فارس و در برخی موارد خلیج استفاده می‌کردند. به همین دلیل سنت شکنی آقای ترامپ در استفاده از نام خلیج ع… عجیب و غیرمعمول بود. خود او قبلا بارها از نام خلیج فارس با عبارت پرژن گلف نام برده بود.

تلاش کشورهای عربی برای استفاده از نام دیگری برای خلیج فارس تنها تحریف تاریخ نیست. بلکه این کشورها و متحدانشان اهداف ژئوپولیتیک مهمتری نیز دنبال می‌کنند.

به نظر می‌رسد پیش از هر چیز هدف این کشورها کم اهمیت جلوه دادن جایگاه ایران در منطقه بسیار مهم خلیج فارس و عربی کردن آن باشد. کشورهای عربی تلاش می‌کنند نشان دهند که پیش از هر چیز این منطقه، یک منطقه عربی و نه ایرانی است. استفاده آقای ترامپ از این واژه نیز قطعا بی هدف و اتفاقی نبود. وی با این سخن قصد داشت حمایت کامل خود را از کشورهای حاشیه خلیج فارس نشان دهد و در عین حال نقش ایران را در معادلات ژئوپولیتیکی و استراتژیک منطقه بی اهمیت یا ثانویه جلوه دهد. در واقع ترجمه ساده سخنان آقای ترامپ این بود: ما کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را به شما ترجیح می‌دهیم.

پاسخ دهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.