آثار انتشار یافته پیرامون خلیج فارس  به زبان فارسی را به صورت فهرست وار تقدیم می نماید:

در پایان فایل پی دی اف کتاب شناسی خلیج فارس کتابخانه ملی نیز در دسترس قرار گرفته است تا کتابشناسی خلیج فارس به صورت کاملتری در دسترس علاقمندان قرار گیرد.

۱-دفتر ششم پژوهشنامه خلیج‌فارس، به کوشش عبدالرسول خیراندیش و مجتبی تبریزنیا

دفتر ششم «پژوهشنامه خلیج فارس» دربردارنده نتایج تحقیقات گروهی از پژوهشگران و صاحبنظران در حوزه تاریخ، باستانشناسی، زبانشناسی، مردم‌شناسی و منبع‌شناسی خلیج فارس با هدف معرفی نقش ایرانیان در ساخت تاریخ و فرهنگ و تمدن منطقه به کوشش دکتر عبدالرسول خیراندیش و مجتبی تبریز‌نیا می باشد.

این اثر به همت موسسه خانه کتاب در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۲ به قیمت ۲۵۰۰۰۰ ریال منتشر گردیده است

۲- «وقایع نگاری خلیج فارس، بخش تاریخ ایران» ‌  اثر ج. ج. لوریمر

«وقایع نگاری خلیج فارس، بخش تاریخ ایران»  با عنوان اصلی «The Gazetteer of The Persian Gulf, Oman and Centeral Arabia, Calcutta, India, 1915» است، که به وقایع‌نگاری تاریخی، جغرافیایی،‌ اجتماعی و… کشورهای حوزة خلیج فارس می‌پردازد. این کتاب توسط عبدالمحمد آیتی از متن عربی به فارسی و با نظارت و مقدمة دکتر حبیبی ترجمه شده است.

این اثر توسط انتشارات بنیاد ایران شناسی در سال ۱۳۸۸ در ۳۱۳ صفحه و با قیمت ۱۵۰۰۰۰ریال منتشر گردید.

۳- وصف خلیج فارس در نقشه‌های تاریخی، به کوشش آقایان محمدحسن گنجی، محمدباقر وثوقی، جواد صفی‌نژاد، امیرهوشنگ انوری و خانم فاطمه فریدی‌مجید، همراه با مقدمه، تدوین و بازبینی دکتر حسن حبیبی 

کتاب وصف خلیج فارس در نقشه‌های تاریخی در سه بخش به بررسی نقشه‌های متعدد و گزینش‌شده در ارتباط با موضوع خلیج فارس می‌پردازد: بخش اول: «مکتبهای نقشه‌نگاری حوزه‌های اسلامی و اروپایی و برخی از مشخصات آنها»، بخش دوم: «نقشه‌ها و توصیف آنها» و بخش سوم: «پیوستها».

این کتاب در سال ۱۳۸۶ توسط انتشارات بنیاد ایران شناسی در ۴۴۰ صفحه منتشر شده است.

۴-خلیج فارس در عصر ظهور اسلام، تالیف دکتر علی اکبر ولایتی

تمرکز اثر حاضر بر روی شناخت اوضاع خلیج فارس و شرایط تاریخی و بازرگانی آن هم زمان با ظهور اسلام است. این کتاب در پنج فصل تنظیم شده است، که از مهمترین میاحث آن نگاهی به نام خلیج فارس و محدوده جغرافیایی آن، نخستین تماس اعراب و ایرانیان، و نیز ورود اسلام به جزایر و بندرهای خلیج فارس، فتح بیشابور، فتوحات دیگر در فارس، فتوحات در دوران خلافت عثمان، فتح فسا و دارابگرد، شورش در فارس و جزایر و بندرهای تابع آن، همچنین اوضاع کوره فارس در دوران خلافت امیرالمؤمنین،…می باشد که مورد مطالعه قرار گرفته است،

این اثر توسط شرکت سهامی کتابهای جیبی (وابسته به مؤسسه انتشارات امیرکبیر) در سال ۱۳۹۱ در ۱۶۰ صفحه منتشر شده است.

۵- حکومت بوشهر، به کوشش خدیجه نظام مافی

این اثر، منتخبی از مجموعه اسناد دوران حکومت رضاقلی خان در بوشهر است. رضاقلی خان از اواسط سال ۱۳۱۹ هجری به حکومت بوشهر و بنادر منصوب گشت و این مأموریت تا اوایل سال ۱۳۲۲ قمری ادامه یافت. این اسناد در دو جلد منتشر شده است: جلد اول- اسناد سال‌های ۱۳۱۹-۲۰ قمری ؛ جلد دوم- اسناد سال ۱۳۲۱ قمری

انواع اسناد ارائه شده در این کتاب به چند دسته تقسیم می‌شود:مجموعه اسناد متفرقه سالیانه؛ مجموعه تلگراف‌ها؛ مجموعه راپرت‌های روزانه ؛ صورت مواجب و حقوق؛ مجموعه اسناد وزارت امورخارجه

کتاب حکومت بوشهر، توسط انتشارات نشر تاریخ ایران در سال ۱۳۹۱ در ۸۵۰ صفحه منتشر شده است

۶-گزیده مقالات و اخبار روزنامه های مهم درباره خلیج فارس(۱۲۵۳-۱۳۲۰) ، به کوشش امیرهوشنگ انوری و با نظارت دکتر حسن حبیبی

این کتاب شامل چهار بخش است. بخش اول، به مباحث سیاسی از جمله اهمیت و ثروت خلیج فارس، روابط بین‌الملل و خلیج فارس، استعمار در خلیج فارس و…. بخش دوم، به مباحث اقتصادی ؛ بخش سوم به مباحثی چون تاریخ و جغرافیای خلیج فارس، رفاه و آموزش عمومی در خلیج فارس، …. بخش چهارم نیز شامل توضیحات تکمیلی دربارة‌ برخی مفاهیم، نام روزنامه‌ها،‌ افراد و قبایل،‌ رویدادهای مهم، تشکیلات، سازمانها، نشریات و… است.

این اثر توسط انتشارات بنیاد ایران شناسی در ۱۳۸۷ درصفحه و با قیمت ۳۰۰۰۰۰ریال منتشر شده است..

۷-از مروارید تا نفت:تاریخ خلیج فارس(از بند سیراف تا کنگان و عسلویه)؛ تالیف رضا طاهری

این کتاب از سه بخش تشکیل شده که نویسنده در بخش اول به بررسی مهمترین بندرها و شهرهای خلیج فارس پرداخته و تمرکز بحث را بر روی تمدن سیراف قرار داده است. بخش دوم هم در بردارنده تاریخ بندر کنگان است و بخش سوم هم دربردارنده ضمائم می باشد 

این اثر توسط انتشارات داستان سرا در سال ۱۳۸۸ در ۴۹۶ صفحه منتشر شده است.

۸- کتاب «علل و عوامل جابجایی کانون‌های تجاری خلیج فارس»؛ نوشته دکترمحمد باقر وثوقی

اثر ارزشمند«علل و عوامل جابجایی کانون‌های تجاری خلیج فارس» در ۸ فصل تدوین شده است که سرفصل های های آن عبارتند از: «محدوده جغرافیایی خلیج فارس، تغییرات اجتماعی در سواحل خلیج فارس در دوره باستان، عصر فتوح و تغییرات عمده ژئوپلیتیکی خلیج فارس، جابجایی از بصره به سیراف و صحار، جابجایی کانون تجارت از سیراف به کیش و هرموز و قلهات، هرموز کانون اصلی تجارت خلیج فارس در قرن هشتم و نهم هجری، جابجایی کانون تجارت از هرموز به بندر عباس و بندر کنگ و ایرانیان بنیانگذاران بازارهای دوبی و دیگر بنادر سواحل جنوبی خلیج فارس» 

این اثر توسط انتشارات پژوهشکده تاریخ اسلام در سال ۱۳۹۰ با قیمت ۸۰۰۰۰ ریال منتشر گردیده است.

۹-تاریخ مهاجرت اقوام در خلیج‌فارس: ملوک هرموز ؛ نوشته دکترمحمد باقر وثوقی

اثر حاضر پژوهشی است درباره ملوک هرموز و نقش آنها در فعالیت‌های اقتصادی و تجاری, نیز تحولات سیاسی و اجتماعی و جمعیتی خلیج فارس که در بردارنده چهار بخش زیر می باشد:

فصل اول، تاریخ ملوک هرموز از مهاجرت تا تثبیت؛ فصل دوم، تصویری از تحولات سیاسی و اقتصادی هرموز در قرن هفتم و هشتم هجری ؛ فصل سوم،عصر بحران‌های داخلی،به بررسی تحولات اقتصادی و سیاسی هرموز در قرن نهم ـ پیش از ورود پرتغالی‌ها و در فصل چهارم که عصر استعمار نام دارد، به زمینه‌های سیاسی اقتصادی ورود پرتغالی‌ها به هرموز اشاره می شود.

این اثر توسط انتشارات دانشنامه فارس در سال ۱۳۸۱ در۵۱۴ صفحه منتشر شده است.

۱۰- خلیج فارس در نگاه ایرانیان

خلیج فارس در نگاه ایرانیان، دربردارنده ۱۴ مقاله از محققان حوزة خلیج فارس از جمله آقایان احمد اقتداری، سعید نفیسی، محمدجواد مشکور، یوسف مجید‌زاده، محمدابراهیم باستانی پاریزی و… است که نام، جغرافیای تاریخی، اسناد مربوط به خلیج فارس، تاریخچة کاوشهای باستان‌شناسی در این حوزه، موقعیت خلیج فارس در دوره‌های تاریخی، تجارت و سفرهای دریایی خلیج فارس، کشورهای حوزة خلیج فارس و… را مورد بررسی قرار داه‌اند.

این اثر توسط انتشارات بنیاد ایران شناسی در سال ۱۳۸۶ در ۳۵۲ صفحه و با قیمت ۴۰۰۰۰ریال منتشر شده است

۱۱-سکه های سیراف ؛ تالیف دکترمرتضی قاسم بگلو

بندر سیراف یکی کهن ترین بندرهای خلیج فارس است که در دوره ساسانیان یکی از دوران پرشکوه خود را می گذارنده است. درباره این بندر کهن منابع داخلی طلاعات زیادی را در اختیار پژوهشگران قرار نمی دهند، از اینرو نویسنده در این اثر با تکیه به سکه های بدست آمده در این منطقه به بررسی زوایای مختلفی از تاریخ این بندر و خلیج فارس پرداخته است. این سکه ها از اسپانیا، چین ، زنگبار ، هندوستان و دیگر نقاط به دست آمده اند و این نشان ارتباط گسترده سیراف و مرکزیت آن در دوران باستانی و اسلامی است. خلیج فارس را تا کرانه های سیلان، دریای پارسش می خواندند، 

 این اثر توسط موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران و بنیاد ایران شناسی بوشهر در سال ۱۳۸۵ در ۲۰۰صفحه منتشر شده است

۱۲-تاریخ بوشهر، تألیف محمدحسین سعادت کازرونی(۱۲۸۲-۱۳۵۴ هجری قمری) با تصحیح و تحقیق «عبد‌الرسول خیر‌اندیش» و «عماد‌‌الدین شیخ‌الحکمایی»

 

شیخ محمدحسین سعادت از رجال آزادی‌خواه، ملی، نوگرا و پرتلاش عصر مشروطه و مدیر مدرسه سعادت بوشهر است.با وجود گذشت نزدیک به یک قرن از تألیف کتاب، همچنان می‌توان آن را اثری نه تنها کم‌نظیر بلکه بی‌نظیر دانست. مهمترین بخش های کتاب فوق عبارتند از:فصل اول: در تاریخ غلبه‌ی لشکر اسلام بر این حدود، فصل دوم: در تاریخ بنا و تأسیس بوشهر و موقع جغرافیایی آن، فصل سوم: در جغرافیای طبیعی و مدنی بوشهر، فصل چهارم: در بیان وقایع ماضیه و حوادث جاریه است.

این اثر از سوی مرکز پژوهشی میراث مکتوب  در سال ۱۳۹۰ در ۲۹۹ صفحه‌ منتشر شده است

۱۳- خلیج فارس در حدیث دیگران، به اهتمام آقای امیرهوشنگ انوری

خلیج فارس در حدیث دیگران، دربردارنده ۱۴ مقاله از پژوهشگران غیر ایرانی و ایرانیان خارج از کشور از جمله ژوزه مانوئل گارسیا، ویلم فلور، دیوید وایتهاوس…می باشد که مباحثی چون اسامی خلیج فارس در منابع پرتغالی، نیروی دریایی ایران در خلیج فارس در قرن هجدهم، تجارت خلیج فارس در دورة باستان، خلیج فارس در اسناد تاریخی، مناطق باستانی خلیج فارس، اوضاع سیاسی این حوزه و جزیرة سیراف و… را مورد بررسی قرار می‌دهد

این اثر توسط انتشارات بنیاد ایران شناسی در سال  ۱۳۸۶ در ۳۸۲صفحه با قیمت ۴۰۰۰۰ریال منتشر شده است.

 

۱۴- خلیج فارس نامی کهن تر از تاریخ و میراث معنوی وفرهنگی بشریت نوشته محمد عجم  این کتاب به علل و ریشه های  تخریب نام خلیج فارس توسط اعراب پرداخته  و غفلتهای ایرانیان و مقامات حکومتی را در عدم توجه به نام خلیج  فارس برشمرده  و راهکارهای حفظ این میراث کهن را  در فصل پایانی تحت عنوان چه باید کرد / آورده است.

این کتاب بیشتر بر مستندات رسانه های عرب  قرار گرفته است. و اولین کتابی است که  از سال 1381 آنلاین بوده و در شهریور سال 1383 در  175 صفحه و سه هزار شماره توسط لیتوگرافی پارت تهران و نشر توپا و مجله گسترش صنعت بصورت رایگان منتشر شده است.

۱۵-کتاب “ ” نوشته محمد عجم و با مقدمه دکتر پیروز مجتهد زاده

کتاب حاضر در شش فصل تدوین شده که مهمترین فصول آن عبارتند از:

 

خلیج فارس در گذر زمان، دوره قبل از اسلام + بعد از اسلام+ دوره استعمار-    وتحریف اسناد تاریخى، گزافه‏نویسى دیگران و مسئولیت ما و راهکارها  و …

این اثر از سوی انتشارات اوین در سال ۱۳۸۸ در۲۵۷صفحه و با قیمت ۵۲۵۰۰ منتشر گردیده است.

۱۶- نام خلیج‌فارس بر پایه اسناد تاریخی و نقشه‌های جغرافیایی، تالیف ایرج افشار سیستانی

مهمترین سرفصل های اثر فوق عبارتند از؛ موقعیت جغرافیایی و طبیعی ، پیشینه تاریخی به ترتیب دوره‌های زمانی و تاریخی ایران : عیلامیان، هخامنشیان، اشکانیان …. نام خلیج فارس پیش از اسلام، نام خلیج فارس پس از اسلام، نام خلیج فارس نزد نویسندگان و فرهنگ‌های عرب، خلیج فارس نزد نویسندگان و جهانگردان و فرهنگ‌های اروپایی، نام مجعول خلیج عربی، نام خلیج فارس و اسناد حقوقی و سازمان ملل متحد،…

این کتاب توسط انتشارات وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات در سال ۱۳۸۴ و در ۱۹۶ صفحه منتشر شده است.

۱۷-جغرافیای خلیج فارس، تالیف بهرام آزاد بخت و سیمین ارمغان

کتاب در چهار فصل تدوین شده است که مولفین در فصل اول از منظر جغرافیایی به بررسی و معرفی خلیج فارس پرداخته اند و در فصل دوم به بررسی سواحل و جزایر خلیج فارس و در فصل سوم به تاریخ سیاسسی و انسانی کشورهای خلیج فارس پرداختنه اند و از این رهگذره به بررسی مسائلی چون پیشینه ی تاریخی نا گذاری خلیج فارس، موقعیت سوق الجیشی آن و ورود ایرانیان به خلیج فارس… پرداخته شده است.فصل پایانی کتاب هم به بررسی مسائل اقتصادی خلیج فارس اختصاص داده شده است.

این کتاب توسط انتشارات آییژ در سال ۱۳۸۸ در ۱۸۵ صفحه تدوین گردیده است.

۱۸-خلیج فارس در نقشه های کهن(گزیده ای از مجموعه نقشه های خلیج فارس در طول تاریخ) 

کتاب خلیج فارس در نقشه های کهن، گزیده ای از مجموعه نقشه های نخستین آبراه بزرگ جهان است که از حدود پنج هزار سال و اخیراً در منابعی از ٩ هزار سال پیش در آن کشتیرانی می شد.

این کتاب توسط مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب در ۱۳۸۴ در ۹۶ صفحه منتشر گردیده است.

۱۹-خلیج همیشه فارس، تالیف  ناخدا یکم احمد عابدیان

نویسنده در این اثر تحقیقی تلاش کرده است با تکیه به منابع معتبر تاریخی علاوه بر اثبات این موضوع که خلیج فارس همواره متعلق به کشور ایران بوده و هست، به این مطلب بپردازد که بخش‌های جنوبی این سرزمین به ویژه جزایر سه‌گانه چگونه در دوران‌های گوناگون دستخوش تغییرات و چپاول دشمنان شده‌اند و به چه صورتی با تلاش و همیت ایرانیان بازپس گرفته شده‌اند. 

این اثر از سوی انتشارات نوآور با همکاری نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در سال۱۳۸۸  در ۱۵۲ صفحه منتشر شد.

۲۰- کتاب «خلیج فارس در تفاسیر اسلامی» نوشته محمود تقی‌زاده داوری

در این نگار ش علمی جمعاً به ۸۴ کتاب تفسیری از قرون اولیه ، یعنی از قرن سوم هجری تا قرن حاضر، در ذیل ۷۴ آیه شریفه از ۱۷ سوره قرآنی استناد شده است. در همه متن‌های گزیده شده، نام‌های بحر فارس و خلیج فارس برای مفسران، اعم از عرب‌زبان و فارس زبان، کاملاً آشنا و متداول بوده است. 

این اثر توسط انتشارات  مؤسسه شیعه¬ شناسی در سال ۱۳۹۱ در ۱۸۴صفحه به قیمت ۳۸۰۰۰ ریال به چاپ رسیده است.

۲۱-کتاب «وصف خلیج‌فارس در نقشه‌های تاریخی»، به کوشش محمدباقر وثوقی، جواد صفی نژاد، محمدحسن گنجی، فاطمه فریدی مجید، امیرهوشنگ انوری، حسن حبیبی (زیرنظر)

این کتاب دربرگیرنده مجموعه‌ای از نقشه‌های مختلف با محوریت موضوع و نام خلیج‌فارس از سراسر جهان در طی دوران‌های مختلف تاریخی و شیوه‌های گوناگون نقشه‌نگاری است. بر این اساس این اثر با صراحت، درباره نام و نشان خلیج‌فارس، بر پایة اسناد جغرافیایی مشهور، مسلم و مستند سخن می‌گوید.

این اثر توسط انتشارات بنیاد ایران شناسی در سال ۱۳۸۶ و در ۴۴۰ صفحه منتشر گردیده است.

۲۲-کتاب «نامی برای همیشه، نگاهی به تاریخ خلیج فارس»، نوشته عبدالکریم مشایخی

کتاب حاضر تلاش دارد به زبان ساده تاریخ تسلط دریایی ایرانیان بر خلیج فارس از دوران باستان تا عصر حاضر و مواردی همچون مسأله بحرین و تنب بزرگ و کوچک را مورد بررسی قرار دهد. این اثر در دوازده فصل تدوین شده که که مهمترین سرفصل های آن عبارتند از: 

«جغرافیای طبیعی، حدود و وسعت خلیج فارس»، «خلیج فارس در دوران باستان»، «خلیج فارس در دوران اسلامی»، «ورود پرتغالی ها به خلیج فارس و سلطه بر جزیره هرمز»، «نخستین تلاش‌های انگلستان برای حضور در آب های خلیج فارس»، «آلمان ها در خلیج فارس»، «فرانسوی ها در خلیج فارس»، «عثمانی ها در خلیج فارس»، «دولت روسیه و اندیشه سلطه بر خلیج فارس»، «مسئله بحرین»، «مالکیت ایران بر جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و کوچک» و «خلیج فارس در دوران هشت سال دفاع مقدس» …

این کتاب توسط انتشارات کانون اندیشه جوان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلام در سال۱۳۸۹  در ۱۹۶ صفحه منتشر شده است.

۲۳-خلیج فارس و مسایل آن، تالیف همایون الهی

این کتاب در ۱۲ فصل تنظیم شده است که مهمترین مباحث آن عبارتند از:

وضعیت جغرافیایی و سابقه تاریخی خلیج فارس،اهمیت این آبراه از نقطه نظر ابعاد گوناگون ژئوپلتیکی  و ژئواستراتژیکی، جزایر ایرانی،اهمیت تاریخی و حقوقی تنگه هرمز در ارتباط با ایران و سایر سرزمین های این منطقه از جمله عربستان، عراق و عمان، اوضاع جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی کشورهای حوزه خلیج فارس و ویژگی های مشترک و نقاط و مسائل اختلاف برانگیزآنان،  اختلافات سرزمینی این منطقه ازجمله مرزهای دریایی و سایر اختلافات کشورهای این حوزه،در ادامه نویسنده خلیج فارس را در طول تاریخ و حضور سلطه گران در آن بررسی نموده است. این منطقه قبل از ظهور اسلام تا هجوم پرتغالی ها، حضور هلند، فرانسه، انگلستان، روسیه،آلمان، بلژیک و همچنین خلیج فارس در جنگ جهانی اول و دوم تا حضور ایالت متحده آمریکا در این منطقه بررسی شده است…

این اثر توسط انتشارات قومس در سال ۱۳۸۶ در ۴۸۰ صفحه منتشر شده است.

۲۴-خلیج فارس از گذشته تا حال، تالیف محمود نوروزی فر

این کتاب دارای اطلاعات گسترده‌ای درباره خلیج فارس است و خواننده را با ‏جغرافیا، تاریخ، شرایط اقتصادی و آداب و رسوم مردم ‏مسلمان حاشیه آن آشنا می‌کند.‏

خلیج فارس از گذشته تا حال توسط انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال ۱۳۸۴ در ۲۱۶ صفحه منتشر گردیده است

۲۵- جغرافیای سیاسی شیعیان منطقه خلیج فارس، تالیف زینب متقی زاده 

کتاب فوق از چهار فصل تشکیل شده است، فصل اول: تشیع، اندیشه¬ها و باورها، شعب و گستره؛ فصل دوم: جغرافیای سیاسی منطقه خلیج فارس؛ فصل سوم: جغرافیای سیاسی شیعیان خلیج فارس؛ فصل چهارم : رستاخیز شیعی.

این کتاب توسط انتشارات شیعه¬شناسی در ۱۳۸۴  و در ۲۲۴ صفحه به چاپ رسیده است

۲۶- سفرهای سلیمان سیرافی از خلیج فارس تا چین ، تالیف جواد صفی نژاد 

کتاب حاضر به معرفی و شرح حال سلیمان سیرافی تاجر می‌پردازد که در سال ۲۳۷ ق/۸۵۱ م از بند سیراف به چین رفته است و سفرنامه وی با نام سلسله التواریخ گردآورده ابوزید حسن سیرافی است که به زبان عربی منتشر شده و به زبان‌های فارسی و انگلیسی و فرانسه ترجمه شده است

در قسمتی از متن کتاب آمده« … خط دریایی که از دریای چین به خلیج فارس می رسید از قدیم الایام این دو کشور را به یکدیگر پیوند داده بود و حتی بیش از دو هزار سال دوستی عمیق بین دو ملت چین و ایران برقرار گردید و فرستادگانی از طرف دولتهای دو کشور بین این دو مملکت رفت و آمد می کردند. سلیمان تاجر سیرافی نخستین بازرگانی است که در سال ۲۳۷ هجری قمری (۸۵۱ میلادی) از بندر سیراف (بندر طاهری) واقع در شمال خلیج فارس به قصد تجارت با چین از طریق دریای عمان و خلیج بنگال (شمال اقیانوس هند) وارد تنگه مالاکا (بین مالزی و سوماترا) شده از طریق … »

این اثر توسط انتشارات موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران در سال ۱۳۸۴(چاپ دوم)، در ۸۲ صفحه منتشر شده است.

۲۷- اسرائیل و خلیج فارس “گذشته و آینده” ، تالیف جودت بهجت، علیرضا قربان پور (مترجم)، امیرمحمد حاجی یوسفی (ویراستار) 

این کتاب درصدد تحلیل سیاست خارجی اسرائیل یا دولت‌های خلیج فارس نیست، بلکه می‌کوشد تمامی حوادث مهم بین اسرائیل و هشت دولت خلیج فارس (بحرین، ایران، عراق، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی) را تحلیل و بررسی کند. تجربه و درس‌های برگرفته از این حوادث کمک می‌کند تا نگاهی دقیق‌تر به خط سیر احتمالی این دولت‌ها برای آیندة قابل پیش‌بینی داشته باشیم.

کتاب حاضر از پنج فصل به شرح زیر تشکیل شده است:

فصل اول- مقدمه ؛ فصل دوم- ایران و اسرائیل ؛ فصل سوم با عنوان عراق و اسرائیل؛ فصل چهارم- پادشاهی‌های خلیج فارس و اسرائیل ؛ فصل پنجم- خلیج فارس و شامات

این اثر توسط انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) در سال ۱۳۸۹ در ۳۱۲ صفحه منتشر شده است.

۲۸- زوال دولت هلند در خلیج‌فارس با ظهور میرمهنای بندر ریگی، تالیف خورشید فقیه

کتاب زوال دولت هلند در خلیج‌فارس با ظهور میرمهنای بندر ریگی، بررسی علمی و تحقیقی است درباره قیام «میرمهنای بندر ریگی» در نواحی جنوبی ایران که در عهد کریم‌خان زند صورت گرفت. لشکرکشی‌های دریایی و زمینی میرمهنا موجب اخراج هلندی‌ها از جزیره خارک و خروج آن‌ها از خلیج فارس, کاهش نفوذ و فعالیت انگلیسی‌ها و ناامنی نواحی جنوبی ایران شد. میرمهنا سرانجام پس از پانزده‌سال ۱۱۸۲ ق/ ۱۷۶۸ م به قتل رسید.

این اثر توسط انتشارات شروع در سال ۱۳۸۳ در ۲۱۶ صفحه منتشر شده است

۲۹- سیاستهای بریتانیا در خلیج فارس در فاصله دو جنگ جهانی ۱۹۳۹ – ۱۹۱۸ م،  تالیف فاطمه مومنی

در پژوهش حاضر، به بررسی سیاست‌های بریتانیا در خلیج فارس از ۱۹۱۹ تا ۱۹۳۹ م و عوامل چالش، نفوذ و قدرت بریتانیا در مقطع زمانی ذکرشده، پرداخته می‌شود.

این اثر توسط موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران و بنیاد ایران‌شناسی شعبه استان بوشهر در سال ۱۳۸۹ در ۲۲۸ صفحه منتشر شده است.

۳۰- خلیج فارس و بوشهر: روابط سیاسی و اقتصادی ایران و اروپا در سال های ۱۳۳۹ ق – ۱۳۰۸ ق / ۱۹۲۰ – ۱۸۹۰ میلادی  ، تالیف عبدالکریم مشایخی 

نویسنده در این اثر تلاش می کند دلایل اهمیت یافتن بوشهر در دوران زندیه و قاجاریه را نشان دهد و از این رهگذر نقش آن را در گسترش روابط سیاسی-اقتصادی دولت های اروپایی با ایران را روشن کند. در بخشی از این کتاب می خوانیم:

«…انگلیسیها که در سال ۱۶۱۵/۱۰۲۴ ق با موافقت شاه عباس در بندر جاسک استقرار یافتند. و در سال ۱۶۲۲/۱۰۳۲ ق به شاه صفوی یاری رسانده، پرتغالیها را از هرمز بیرون کردند. با تصرف پایگاه عمده و کلیدی پرتغالیها توسط نیروهای مشترک ایران و انگلیس، انگلیسیها فعالیتهای تازه خود را در بندر گمبرون ـ بندر عباس ـ مستقر ساختند و بدین ترتیب موقعیت انگلیسیها در خلیج فارس گسترش یافت …»

این اثر توسط انتشارات موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران در سال ۱۳۸۶ و در ۳۲۰ صفحه منتشر شده است.

…………………………

۱-دزدان دریایی در خلیج فارس از افسانه تا واقعیت ، سلطان بن محمد قاسمی، ترجمه محمدباقر وثوقی ، انتشارات همسایه،۱۳۸۳،۲۵۶ ص

۲-تاریخ خلیج‌فارس و سرزمینهای همجوار آن (رشته تاریخ(،محمدباقر وثوقی، نشر دانشگاه پیام نور،۱۳۹۱، ۲۹۰ص

۳- تحولات سیاسی صفحات جنوبی ایران، مجموعه گزارش های کارگزاران بنادر و جزایر مسکون خلیج فارس، محمدباقر وثوقی، وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات (۱۳۸۱(، ۲۷۲ص

۴- خلیج فارس از دیرباز تاکنون: خلیج فارس، دریای پرماجرای ایرانی، یکصد سال کشمکش پس از پنج هزار سال جنگ و ستیز در گاهواره تمدن ،احمد اقتداری ، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۸۹، ۴۱۶ص

۵- نقش بصره و بنادر کرانه‌های شمالی خلیج‌فارس در روابط ایران و عثمانی (۱۲۶۳ ـ ۱۰۴۹ ه.ق / ۱۸۴۷ ـ ۱۶۳۹م( ، غلامحسین نوعی، انتشارات بوشهر، ۱۳۸۳، ۲۵۸ص

۶- «رقابت بین‌المللی در خلیج فارس»)۱۷۶۳ – ۱۶۲۲(، مصطفی عقیل ، ترجمه یاسر قزوینی‌حائری،انتشارات امیرکبیر،۱۳۹۱،۲۶۳ص

۷-جزایر سه‌گانه ایرانی در خلیج فارس: پژوهشی تاریخی – حقوقی ، نقی طبرسا، انتشارات موسسه مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران ( ۱۳۹۰)، ۱۰۴۶ص

۸-مجموعه مقالات پانزدهمین همایش بین المللی خلیج فارس “خلیج فارس: امنیت و همکاری منطقه ای در روند تحول سیاست های جهانی”اسفندماه ۱۳۸۳ ،پرویز افشاری )به اهتمام(، احمد سلطانی نژاد )به اهتمام(، انتشارات وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات،۱۳۸۴، ۳۴۴ص

۹-مجموعه مقالات چهاردهمین همایش بین المللی خلیج فارس خلیج فارس، تحولات منطقه ای پس از اشغال عراق، تهران – بهمن ماه ۱۳۸۲ ،مجتبی فردوسی پور(به اهتمام)، انتشارات  وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات،۱۳۸۳، ۶۲۶ص

۱۰-مجموعه مقالات همایش بین المللی خلیج فارس در گستره تاریخ: ۳-۴ خرداد ۱۳۸۴ ،محمدرضا زادهوش )ویراستار، (اصغر منتظرالقائم )گردآورنده(، انتشارات دانشگاه اصفهان، ۱۳۸۴، ۵۴۰ ص

۱۱-مجموعه مقالات سیزدهمین همایش بین المللی خلیج فارس، خلیج فارس در پرتو دگرگونی های جهانی … ،مجتبی فردوسی پور، انتشارات وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات، ۱۳۸۲، ۵۵۴ص

۱۲-مجموعه مقالات همایش بین المللی فارس در جنگ جهانی اول ،علی اکبر صفی پور )به اهتمام)، انتشارات بنیاد فارس شناسی،۱۳۹۰، ۴۱۶ ص 

۱۳-خلیج فارس: کشورها و مرزها ،پیروز مجتهدزاده، مژگان مهدوی )ویراستار(، انتشارات عطایی ، ۱۳۸۸، ۶۴۰ص

۱۴-خلیج فارس و مسایل آن ،همایون الهی، انتشارات قومس ،۱۳۸۶، ۴۸۰صفحه

۱۵-جغرافیای تاریخی خلیج فارس، نام خلیج فارس در درازای تاریخ ، پیروز مجتهدزاده، انتشارات سایه روشن، ۱۳۸۳، ۱۶۰صفحه

۱۶-روزگاران: کتاب خلیج فارس ،ریحانه امینی، انتشارات روایت فتح، ۱۳۸۸، ۱۰۲ص

۱۷-بریتانیا و خلیج فارس ،شبنم برزگر، انتشارات پردیس دانش، ۱۳۸۸، ۳۲۴ص

۱۸-پارسیان: پاسبان خلیج فارس ،نصرالله کریمی،انتشارات همسایه، ۱۳۹۱، ۴۲۶ص

۱۹-خارجیان در خلیج فارس ،بیژن اسدی، انتشارات باز، ۱۳۸۴، ۱۴۴ص

۲۰-جغرافیای خلیج فارس ،سیمین ارمغان،انتشارات آییژ  بهرام آزادبخت،، ۱۳۸۸، ۱۹۲ص

۲۲- تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خلیج فارس ،مرتضی اشرافی، مجتبی اشرافی، مجید اشرافی

،انتشارات علامه بهبهانی ،۱۳۹۰، ۱۷۴ص

۲۳=ا طلس خلیج فارس در آینه اسناد ،حمید بحیرایی، علیرضا عباسی سمنانی، رقیه گل وردی، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ،۱۳۹۱، ۱۶۶ص

۲۴- خلیج فارس در نقشه های کهن ، جواد صفی نژاد، محمدرضا سحاب، علی اکبر محمودیان، هوشنگ قاسمی، فرهاد تهرانی، کلود کرباسی )مترجم( بهرام کیهان خدیو )مترجم( پژمان اکبرزاده )مترجم( علی مهران )مترجم( عباس هاشمی اسحق پور )مترجم(،انتشارات موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب، ۱۳۸۴، ۱۰۸ص

۲۵- وصف خلیج فارس در نقشه های تاریخی ، محمدباقر وثوقی، جواد صفی نژاد، محمدحسن گنجی، فاطمه فریدی مجید، امیرهوشنگ انوری، حسن حبیبی )زیرنظر(، انتشارات بنیاد ایران شناس، ۱۳۸۶،۴۴۰ص

۲۶- تاریخ اقتصادی و سیاسی خلیج فارس در عصر افشاریه و زندیه،  حمید اسدپور، انتشارات موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی، ۱۳۸۷، ۴۲۰ص

۲۷- ژئوپولیتیک خلیج فارس: ویژگی های زمین شناسی، تاریخی و جغرافیایی ، علی میثمی ، انتشارات بهین، ۱۳۸۹، ۲۸۴ص

۲۸- گزیده مقالات و اخبار روزنامه های مهم درباره خلیج فارس ۱۳۲۰ – ۱۲۵۳ ه.ش ، حسن حبیبی (مقدمه)، امیرهوشنگ انوری (تدوین) ، انتشارات  بنیاد ایران شناسی، ۱۳۹۰، ۷۱۸ص

۲۹-بنادر ایران در خلیج فارس ، کاظم سادات اشکوری، حسین نوربخش ، انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی، ۱۳۸۲، ۱۰۴ ص

۳۰- مطالعاتی در باب بحرین و جزایر و سواحل خلیج فارس ،عباس اقبال آشتیانی ، انتشارات اساطیر، ۱۳۸۴، ۱۷۶ص

۳۱- خلیج‌فارس و نقش استراتژیک تنگه هرمز ،محمدرضا حافظ نیا، غلامحسین غلامحسین زاده (ویراستار) ، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، ۱۳۹۱، ۵۲۶ص

۳۲- کشورها و مرزها در منطقه ژئوپلیتیک خلیج فارس: سلسله نوشتاری در جغرافیای سیاسی خلیج فارس ،پیروز مجتهدزاده، حمیدرضا ملک محمدی (مترجم) ، انتشارات  وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات، ۱۳۸۶، ۲۶۰ص

۳۳- بررسی های تاریخی خلیج فارس و نقشه های تاریخی ،حجت الله حیدری ، انتشارات افلاک، ۱۳۹۰، ۶۴ص

۳۴- بررسی اجمالی جنگ های خلیج فارس (۲۰۰۳ – ۱۹۸۰م) ، رضا شیرزادی ، انتشارات بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس، ۱۳۸۶، ۱۳۴ ص

۳۵- خلیج فارس، مهد پارسیان از باستان تا پهلوی ، محمود مقدس جعفری، محمدجواد مشکور (مقدمه) ، انتشارات اقبال، ۱۳۸۶، ۲۴۴ ص

۳۶- جغرافیای جزایر ایرانی خلیج فارس، استان بوشهر، جزایر خارک، خارکو، شیف، ام الکرم، جبرین ،سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح (پدید آور)، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۸۱، ۳۲ص

۳۷- جغرافیای تاریخی خلیج فارس، نام خلیج فارس در درازای تاریخ ،پیروز مجتهدزاده ،انتشارات سایه روشن، ۱۳۸۳، ۱۶۰ ص

۳۸- تاریخ اقتصادی و سیاسی خلیج فارس در عصر افشاریه و زندیه ،حمید اسدپور ، انتشارات موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی، ۱۳۸۷، ۴۲۰ص

۳۹- نام خلیج فارس در طول تاریخ (به دو زبان فارسی و عربی) ، محمدجواد مشکور (محقق)، عطاء الله تدین (مقدمه)، فرید قاسملو (مقدمه) ، انتشارات المعی، ۱۳۸۷، ۶۸ص

۴۰- جزیره قشم: صدف ناشکافته خلیج فارس ،علی بلوکباشی ، انتشارات  دفتر پژوهشهای فرهنگی، ۱۳۸۵، ۱۰۴ص

۴۱- منظومه هایی برای خلیج فارس ؛ سیدجعفر حمیدی ،  انتشارات لیان، ۱۳۹۰، ۶۴ص

۴۲- اطلس خلیج فارس در آینه اسناد ، حمید بحیرایی، علیرضا عباسی سمنانی، رقیه گل وردی، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۹۱، ۱۶۶ص

۴۳- پرتغالی ها در خلیج فارس ، محمدباقر وثوقی،  انتشارات وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات، ۱۳۹۰، ۶۳۰ص

۴۴- خلیج فارس و کشورهای جنوبی آن، پژوهش در زمینه شناخت امارات عربی متحده، بحرین، عراق، عربستان ، ایرج افشارسیستانی ، انتشارات قلم آشنا، ۱۳۸۱، ۳۸۰ص

۴۵- روابط عمان و فرانسه و تاثیر آن بر تحولات خلیج فارس (۱۷۱۵ – ۱۹۰۰ م) ، سلطان بن محمد قاسمی، محمدباقر وثوقی (مترجم)، فرامرز فرامرزی (مترجم)، مهدی عباسی (ویراستار) ،  انتشارات موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی، ۱۳۹۰، ۱۷۴ص

۴۶- تحولات سیاسی صفحات جنوبی ایران، مجموعه گزارش های کارگزاران بنادر و جزایر مسکون خلیج فارس ، محمدباقر وثوقی ، انتشارات وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات، ۱۳۸۱، ۲۷۲ص

۴۷- نادرشاه افشار به سوی امپراتوری دریاها: شرح تحولات منطقه ای و نقش نیروی دریایی نادرشاه در خلیج فارس و … ، امین قیطاسی، کاظم عابدینی مطلق (ویراستار) ، انتشارات آفرینه،۱۳۹۰، ۲۰۸ص

۴۸- جغرافیای سیاسی و نظام حقوقی آب‌های ایران (خلیج‌فارس، دریای عمان و دریای خزر) ، محمدحسن نامی، علی محمدپور، فرهاد فیاض (ویراستار) ، انتشارات سهره، ۱۳۹۰، ۱۴۰ص

۴۹- خلیج‌فارس و نقش استراتژیک تنگه هرمز ، محمدرضا حافظ نیا، غلامحسین غلامحسین زاده (ویراستار) ، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، ۱۳۹۱، ۵۳۶ص

۵۰- خلیج همیشه فارس: نام خلیج فارس مستند به مدارک تاریخی، تنگه هرمز حیات اقتصادی جهان، چگونگی باز پس گیری جزایر سه گانه … ، احمد عابدیان ، انتشارات  نوآور،۱۳۸۸، ۱۵۲ص

 دریای پارس

مقالات مرتبط: :

اولین مقاله ای که راهکارهای دفاع از نام خلیج فارس را رسانه ای و مطبوعاتی کرد. ۱۳۸۱

– 

ا
محمد عجم 

by M.Ajam, 2002

 

خلیج فارس در قراردادهای عربی و معاهدات و حقوق بین المللی محمد عجم   ص ۲   [PDF 457kb]

	بحران های آفریقایی، حق تعیین سرنوشت و عملکرد دوگانه دولت های غربی محمد عجم   ص ۵

	القاعده: زمینه ساز استقرار پایگاههای نظامی آمریکا و ناتو در آفریقا محمد عجم   ص ۳

	خلیج فارس نامی به قدمت تاریخ محمد عجم   ص ۳۹   [PDF 91kb]

	نقدی بر عملکرد رسانه های عربی در مورد نام خلیج فارس / روزنامه الشرق الاوسط محمد عجم   صص ۲۵۳-۲۶۲   [PDF 116kb]

	ا  چکیده     [PDF 186kb]

	عکس العمل رسانه های گروهی عرب در باره نام خلیج فارس مترجم: محمد عجم   ص ۸۴

	دروازه کاسپین محمد عجم   ص ۸۲   [PDF 128kb]

	اسناد هویت ملی محمد عجم   ص ۵۴   [PDF 109kb]
	رادیو ایران سابقه  شکل گیری روز ملی خلیج فارس

• خلیج فارس و قراردادهای بین المللی،نوشته دکتر عجم
• • کتاب اسناد نام خلیج فارس نسخه آنلاین 1383(نامی کهن تر از تاریخ مکتوب و میراث فرهنگی) 
  • کتابخانه و موزه اسناد مجلس شورای اسلامی
  • سازمان مطالعات خلیج فارس
  • سازمان مطالعات خلیج فارس
  • مستندات تصویری  در 
  • فیلم مستنداسناد نام خلیج فارس
  • نامهای سرزمین ایران و خلیج فارس دکتر عجم
  • پرشن گلف آنلاین ۲۰۰۲
  • ماهنامه تخصصی کتاب شماره 155
  • رادیو ایران 
  • تعدادی از نقشه های کهن خلیج فارس منتشر شده در کتاب اسناد نام خلیج فارس 
  • علت نام گذاری خلیج فارس از دیدگاه جغرافی دانان قدیم و جدید دکتر عجم

• اعتبار قانونی، تاریخی و جغرافیایی نام خلیج فارس گزارش منتشر شده در وبسایت سازمان ملل نویسنده دکتر محمد عجم 
• فیلم مستنداسناد نام خلیج فارس ارد عطارپور شبکه ۱ سیما مشاور حقوقی دکتر عجم  
• کتاب خلیج فارس، نامی کهن و میراث فرهنگی، شهریور۱۳۸۳ صفحه ۹۰تا ۹۲ راهکارهای پاسداری از نام خلیج فارس
• متن مقاله همایش ملی ژئوماتیک اردیبهشت ۱۳۸۲ راهکارها ص 36-37 
• دفاع ایرانیان از هویت فرهنگی و تاریخی، مطابق عرف و حقوق بین الملل است. دکتر عجم  تابناک

• *دفاع حقوقی ایرانیان از هویت خلیج فارس

  *اهمیت دانشگاه های آنلاین و ضرورت بازنگری بخشنامه های وزارت علوم

  *کتابهای خلیج فارس شناسی

• اگر قرار است نام خلیج و یا دریایی عوض شود باید نخست از دریای عرب شروع کرد.

• ایران هرگاه صلاح بداند میتواند یادداشت تفاهم ۱۹۷۱ را فسخ کند.روز ملی خلیج فارس

• حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک